ROCZNE SPRAWOZDANIE FINANSOWE
BANKU OCHRONY ŚRODOWISKA S.A.
ZA ROK ZAKOŃCZONY DNIA 31 GRUDNIA 2024 R.
Warszawa, 26 marca 2025 r.
Obraz zawierający na wolnym powietrzu, trawa, młyn, niebo

Opis wygenerowany automatycznie
Roczne Sprawozdanie Finansowe BOŚ S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2024 r. w tys. zł.
1
Spis treści
Roczne Sprawozdanie Finansowe BOŚ S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2024 r. w tys. zł.
2
Roczne Sprawozdanie Finansowe BOŚ S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2024 r. w tys. zł.
3
37. Rezerwy ................................................................................................................................................................................................................................... 140
Roczne Sprawozdanie Finansowe BOŚ S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2024 r. w tys. zł.
4
Roczny rachunek zysków i strat Banku
za rok zakończony
Działalność kontynuowana
Nota
31-12-2024
31-12-2023
Przychody z tytułu odsetek i o podobnym charakterze, w tym:
10
1 427 664
1 582 903
aktywa finansowe wyceniane wg zamortyzowanego kosztu
1 045 674
1 113 780
aktywa wyceniane wg wartości godziwej przez inne dochody całkowite
360 053
444 307
aktywa finansowe wyceniane wg wartości godziwej przez wynik finansowy
21 937
24 816
Koszty z tytułu odsetek i o podobnym charakterze, w tym:
10
- 683 368
- 886 556
zobowiązania finansowe wyceniane wg zamortyzowanego kosztu
- 683 368
- 886 556
Wynik z tytułu odsetek
1 0
744 296
696 347
Przychody z tytułu opłat i prowizji
78 625
83 753
Koszty z tytułu opłat i prowizji
- 10 133
- 9 256
Wynik z tytułu opłat i prowizji
11
68 492
74 497
Przychody z tytułu dywidend
12
12 057
8 118
Wynik na instrumentach finansowych wycenianych wg wartości godziwej przez wynik finansowy (w tym należności od klientów)
13
4 126
10 294
Wynik na inwestycyjnych papierach wartościowych
1 4
29
-
Wynik na rachunkowości zabezpieczeń
15
- 1 992
- 2 028
Wynik z pozycji wymiany
16
11 601
10 483
Wynik z tytułu zaprzestania ujmowania instrumentów finansowych
906
1 038
Pozostałe przychody operacyjne
17
26 270
18 721
Pozostałe koszty operacyjne
17
- 65 360
- 35 311
Wynik ryzyka prawnego kredytów hipotecznych w walutach obcych
18/43
- 243 998
- 284 411
Wynik odpisów z tytułu utraty wartości
19
- 16 732
- 61 498
Ogólne koszty administracyjne
20
- 451 080
- 384 178
Udział w zyskach (stratach) jednostek wycenianych metodą praw własności
44 631
70 034
Zysk brutto
133 246
122 106
Obciążenia podatkowe
21
- 59 798
- 60 405
Zysk netto
73 448
61 701
Zysk na akcję przypadające udziałowcom jednostki dominującej w trakcie okresu (w zł) (w zł)
22
podstawowy
0,79
0,66
rozwodniony
0,79
0,66
Działalność zaniechana w roku 2024 oraz w roku 2023 nie wystąpiła.
Noty przedstawione na kolejnych stronach stanowią integralną część niniejszego sprawozdania finansowego.
Roczne Sprawozdanie Finansowe BOŚ S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2024 r. w tys. zł.
5
Roczne sprawozdanie z całkowitych dochodów Banku
za rok zakończony
Działalność kontynuowana
31-12-2024
31-12-2023
Zysk netto
73 448
61 701
Pozycje, które mogą być przeklasyfikowane do rachunku zysków i strat:
- 2 657
89 641
Wartość godziwa dłużnych instrumentów finansowych wycenianych wg wartości godziwej przez inne dochody całkowite brutto
- 3 280
110 668
Podatek odroczony
623
- 21 027
Pozycje, które nie podlegają przeklasyfikowaniu do rachunku zysków i strat:
3 967
16 467
Wartość godziwa instrumentów kapitałowych wycenianych wg wartości godziwej przez inne dochody całkowite brutto
6 087
21 205
Podatek odroczony
- 1 157
- 4 029
Przeszacowanie zobowiązań z tytułu świadczeń pracowniczych
- 1 189
- 875
Podatek odroczony
226
166
Inne dochody całkowite
1 310
106 108
Całkowity dochód ogółem
74 758
167 809
Noty przedstawione na kolejnych stronach stanowią integralną część niniejszego sprawozdania finansowego.
Roczne Sprawozdanie Finansowe BOŚ S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2024 r. w tys. zł.
6
Roczne sprawozdanie z sytuacji finansowej Banku
Aktywa
Nota
31-12-2024
31-12-2023 - przekształcone
01-01-2023 - przekształcone
Środki pieniężne i ich ekwiwalenty
23
4 302 378
4 023 953
5 254 664
Należności od innych banków
24
14 364
19 268
27 213
Aktywa finansowe przeznaczone do obrotu, w tym:
25
104 273
113 345
222 944
dłużne papiery wartościowe
15 461
-
20 225
instrumenty pochodne
88 812
113 345
202 719
Pochodne instrumenty zabezpieczające
46
8 693
15 556
30 562
Inwestycyjne papiery wartościowe:
26
7 351 554
6 188 312
4 542 991
kapitałowe papiery wartościowe wyceniane wg wartości godziwej przez inne dochody całkowite
112 743
106 656
85 465
dłużne papiery wartościowe wyceniane wg wartości godziwej przez inne dochody całkowite
5 268 798
3 589 063
2 450 686
dłużne papiery wartościowe wyceniane wg zamortyzowanego kosztu
1 843 978
2 366 265
1 900 215
dłużne papiery wartościowe wyceniane wg opcji do wartości godziwej przez wynik finansowy
126 035
126 328
106 625
Należności od klientów, w tym:
27
10 123 527
10 819 261
11 173 579
wyceniane wg zamortyzowanego kosztu
10 123 495
10 819 122
11 170 529
wyceniane wg wartości godziwej przez wynik finansowy
32
139
3 050
Inwestycje w jednostkach zależnych
28
280 822
276 191
226 158
Wartości niematerialne
29
90 153
115 815
118 251
Rzeczowe aktywa trwałe
30
49 837
48 477
45 987
Prawo do użytkowania - leasing
31
40 596
47 211
61 199
Aktywa z tytułu podatku dochodowego:
130 531
143 464
161 532
bieżące
-
-
2 445
odroczone
38
130 531
143 464
159 087
Inne aktywa
32
74 844
58 599
50 158
Aktywa razem
22 571 572
21 869 452
21 915 238
Roczne Sprawozdanie Finansowe BOŚ S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2024 r. w tys. zł.
7
Zobowiązania
Nota
31-12-2024
31-12-2023 - przekształcone
01-01-2023 - przekształcone
Zobowiązania wobec Banku Centralnego oraz innych banków
33
244 519
75 146
141 143
Pochodne instrumenty finansowe przeznaczone do obrotu
25
48 657
76 653
147 922
Zobowiązania wobec klientów
34
19 193 059
18 641 304
18 879 924
Zobowiązania z tytułu emisji papierów wartościowych
35
199 762
-
-
Zobowiązania podporządkowane
36
102 709
447 032
345 035
Rezerwy
37
333 573
228 388
159 357
Zobowiązania z tytułu podatku dochodowego:
14 744
2 312
-
bieżące
14 744
2 312
-
Zobowiązania z tytułu. leasingu
39
36 442
46 378
63 475
Pozostałe zobowiązania
40
193 544
222 434
216 386
Zobowiązania razem
20 367 009
19 739 647
19 953 242
Kapitały
Nota
31-12-2024
31-12-2023 - przekształcone
01-01-2023 - przekształcone
KAPITAŁ WŁASNY PRZYPADAJĄCY NA UDZIAŁOWCÓW JEDNOSTKI DOMINUJĄCEJ:
Kapitał podstawowy:
43
1 460 364
1 460 364
1 460 364
Kapitał zakładowy
929 477
929 477
929 477
Akcje własne
- 1 294
- 1 294
- 1 294
Kapitał zapasowy ze sprzedaży akcji powyżej ich wartości nominalnej
532 181
532 181
532 181
Kapitał z aktualizacji wyceny
44
50 555
49 245
- 56 863
Zyski zatrzymane
45
693 644
620 196
558 495
Kapitał własny razem
2 204 563
2 129 805
1 961 996
Kapitał własny i zobowiązania razem
22 571 572
21 869 452
21 915 238
Noty przedstawione na kolejnych stronach stanowią integralną część niniejszego sprawozdania finansowego.
Roczne Sprawozdanie Finansowe BOŚ S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2024 r. w tys. zł.
8
Roczne sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym Banku
Kapitał podstawowy
Zyski zatrzymane
Kapitał zakładowy
Akcje własne
Kapitał zapasowy ze sprzedaży akcji powyżej ich wartości nominalnej
Kapitał z aktualizacji wyceny
Pozostały kapitał zapasowy
Fundusz ogólnego ryzyka
Niepodzielony wynik finansowy
Razem kapitał własny
Stan na 01-01-2024
929 477
- 1 294
532 181
49 245
510 193
48 302
61 701
2 129 805
Zysk netto
-
-
-
-
-
-
73 448
73 448
Inne dochody całkowite
-
-
-
1 310
-
-
1 310
Całkowity dochód ogółem
-
-
-
1 310
-
-
73 448
74 758
Podział wyniku, w tym:
-
-
-
-
61 701
-
- 61 701
-
Przeniesienie wyniku na pozostałe kapitały
-
-
-
-
61 701
-
- 61 701
-
Stan na 31-12-2024
929 477
- 1 294
532 181
50 555
571 894
48 302
73 448
2 204 563
Stan na 01-01-2023
929 477
- 1 294
532 181
- 56 863
382 585
48 302
127 608
1 961 996
Zysk netto
-
-
-
-
-
-
61 701
61 701
Inne dochody całkowite
-
-
-
106 108
-
-
-
106 108
Całkowity dochód ogółem
-
-
-
106 108
-
-
61 701
167 809
Podział wyniku, w tym:
-
-
-
-
127 608
-
- 127 608
-
Przeniesienie wyniku na pozostałe kapitały
-
-
-
-
127 608
-
- 127 608
-
Stan na 31-12-2023
929 477
- 1 294
532 181
49 245
510 193
48 302
61 701
2 129 805
Noty przedstawione na kolejnych stronach stanowią integralną część niniejszego sprawozdania finansowego.
Roczne Sprawozdanie Finansowe BOŚ S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2024 r. w tys. zł.
9
Roczne sprawozdanie z przepływów pieniężnych Banku
za rok zakończony
Metoda pośrednia
Nota
31-12-2024
31-12-2023
PRZEPŁYWY PIENIĘŻNE Z DZIAŁALNOŚCI OPERACYJNEJ
Zysk brutto
133 246
122 106
Korekty razem:
-359 701
-1 100 397
Udział w (zyskach) stratach netto jednostek podporządkowanych wycenianych metodą praw własności
-44 631
-70 034
Amortyzacja
20
64 092
59 828
Odsetki z działalności inwestycyjnej
-178 322
-193 556
Strata na działalności inwestycyjnej
-48
-
Odsetki z działalności finansowej
30 303
38 920
Dywidendy otrzymane:
12
-12 057
-8 118
od inwestycyjnych papierów wartościowych
12 057
8 118
Zmiana stanu:
należności od innych banków
4 904
7 945
papierów wartościowych przeznaczonych do obrotu
-15 461
20 225
aktywów i zobowiązań z tytułu wyceny pochodnych i zabezpieczających instrumentów finansowych
3 400
33 111
inwestycyjnych papierów wartościowych
-1 682 723
-1 047 398
należności od klientów
695 734
354 318
innych aktywów i podatku dochodowego
1 490
-5 984
zobowiązań wobec Banku Centralnego i innych banków
169 373
-65 997
zobowiązań wobec klientów
551 755
-238 620
rezerw
103 996
68 156
pozostałych zobowiązań i podatku dochodowego
-28 816
6 048
Zapłacony podatek dochodowy
-34 747
-67 359
Przepływy pieniężne netto z działalności operacyjnej
-226 455
-978 291
PRZEPŁYWY PIENIĘŻNE Z DZIAŁALNOŚCI INWESTYCYJNEJ
Wpływy
759 288
241 185
Zbycie rzeczowych aktywów trwałych
50
-
Odsetki otrzymane od papierów wartościowych wycenianych wg zamortyzowanego kosztu
179 238
157 787
Wykup papierów wartościowych wycenianych wg zamortyzowanego kosztu
540 000
63 398
Dywidendy otrzymane
40 000
20 000
Wydatki
-60 605
-539 302
Nabycie papierów wartościowych wycenianych wg zamortyzowanego kosztu
-18 629
-493 679
Nabycie wartości niematerialnych
29
-26 752
-30 028
Nabycie rzeczowych aktywów trwałych
30
-15 224
-15 595
Przepływy pieniężne netto z działalności inwestycyjnej
698 683
-298 117
Roczne Sprawozdanie Finansowe BOŚ S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2024 r. w tys. zł.
10
PRZEPŁYWY PIENIĘŻNE Z DZIAŁALNOŚCI FINANSOWEJ
Wpływy
200 000
100 000
Wpływy z obligacji emitowanych przez Bank, w tym:
35
200 000
100 000
od obligacji podporządkowanych
-
100 000
Wydatki
-393 803
-54 303
Wykup obligacji emitowanych przez Bank
-333 000
-
Odsetki zapłacone od obligacji emitowanych przez Bank, w tym:
-39 484
-33 907
od obligacji podporządkowanych
-39 484
-33 907
Raty leasingowe
-18 974
-15 644
Odsetki leasingowe zapłacone
-2 345
-4 752
Przepływy pieniężne netto z działalności finansowej
-193 803
45 697
PRZEPŁYWY PIENIĘŻNE NETTO, RAZEM
278 425
-1 230 711
ŚRODKI PIENIĘŻNE I EKWIWALENTY ŚRODKÓW PIENIĘŻNYCH NA POCZĄTEK OKRESU
4 023 953
5 254 664
ŚRODKI PIENIĘŻNE I EKWIWALENTY ŚRODKÓW PIENIĘŻNYCH NA KONIEC OKRESU
4 302 378
4 023 953
Środki pieniężne i ekwiwalenty środków pieniężnych o ograniczonej możliwości dysponowania
588 010
611 254
Noty przedstawione na kolejnych stronach stanowią integralną część niniejszego sprawozdania finansowego.
Roczne Sprawozdanie Finansowe BOŚ S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2024 r. w tys. zł.
11
Podstawowe informacje o Banku Ochrony Środowiska S.A.
1. Działalność Banku Ochrony Środowiska S.A.
Bank Ochrony Środowiska S.A., dalej „Bank”, „BOŚ S.A.”, „Spółka”, z siedzibą w Warszawie przy ul. Żelaznej 32 został utworzony na podstawie decyzji Prezesa Narodowego Banku Polskiego (NBP) Nr 42 z dnia 15 września 1990 roku i aktu notarialnego z dnia 28 września 1990 roku o utworzeniu Banku.
Bank jest wpisany do Krajowego Rejestru Sądowego Sądu Rejonowego dla miasta stołecznego Warszawy XIII Wydział Gospodarczy pod numerem KRS 0000015525 oraz posiada numer statystyczny REGON 006239498.
Według Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD) działalność Banku została zaklasyfikowana jako PKD 6419Z.
Czas trwania Banku jest nieoznaczony.
Podstawowym celem Banku jest efektywne gospodarowanie kapitałami akcjonariuszy i środkami pieniężnymi powierzonymi przez klientów, zapewniające dochodowość działalności i bezpieczeństwo powierzonych środków.
Przedmiotem działalności Banku jest wykonywanie czynności bankowych, w tym: gromadzenie środków pieniężnych, udzielanie kredytów, dokonywanie rozliczeń pieniężnych, wykonywanie innych usług bankowych, a także świadczenie finansowych usług konsultacyjno-doradczych.
Misja Banku to: Kompleksowo wspieramy zieloną transformację.
Bank realizuje swoją misję przede wszystkim poprzez:
świadczenie usług bankowych na rzecz klientów segmentu indywidualnego i instytucjonalnego, w szczególności realizujących przedsięwzięcia proekologiczne lub działających w branży ochrony środowiska i gospodarki wodnej oraz dla osób ceniących styl życia Eko,
efektywne uczestnictwo w dystrybucji środków przeznaczonych na inwestycje w ochronę środowiska i zrównoważony rozwój w Polsce.
Od dnia 24 stycznia 1997 roku decyzją Zarządu Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie (GPW), akcje Banku zostały dopuszczone do obrotu na GPW w Warszawie i zakwalifikowane do działu finanse - sektor bankowy.
2. Skład osobowy Zarządu oraz Rady Nadzorczej BOŚ S.A.
Skład Zarządu Banku
Na dzień 31 grudnia 2024 roku skład Zarządu Banku przedstawiał się następująco:
Bartosz Kublik - Prezes Zarządu
Piotr Kubaty - Wiceprezes Zarządu
Kamil Kuźmiński - Wiceprezes Zarządu
Krzysztof Łabowski - Wiceprezes Zarządu
Michał Należyty - Wiceprezes Zarządu
Na dzień 31 grudnia 2023 roku skład Zarządu Banku przedstawiał się następująco:
Paweł Trętowski - Członek Rady Nadzorczej delegowany do czasowego pełnienia obowiązków Wiceprezesa Zarządu kierującego pracami Zarządu
Arkadiusz Garbarczyk - Wiceprezes - pierwszy zastępca Prezesa Zarządu
Sebastian Bodzenta - Wiceprezes Zarządu
Iwona Marciniak - Wiceprezes Zarządu
W ciągu 2024 roku skład Zarządu Banku ulegał następującym zmianom:
1. z dniem 11 marca 2024 roku:
Walne Zgromadzenie Banku odwołało ze składu Rady Nadzorczej Pana Pawła Trętowskiego, członka Rady Nadzorczej delegowanego do czasowego pełnienia obowiązków Wiceprezesa Zarządu Banku kierującego pracami Zarządu,
Roczne Sprawozdanie Finansowe BOŚ S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2024 r. w tys. zł.
12
Rada Nadzorcza odwołała ze składu Zarządu Pana Sebastiana Bodzentę i Panią Iwonę Marciniak i delegowała spośród swoich członków Pana Marcina Liberadzkiego do czasowego pełnienia obowiązków Wiceprezesa Zarządu Banku kierującego pracami Zarządu i Panią Marzennę Sendecką do czasowego pełnienia obowiązków Wiceprezesa Zarządu Banku,
2. w dniu 03 kwietnia 2024 Rada Nadzorcza:
odwołała z dniem 03 kwietnia 2024 roku Pana Arkadiusza Garbarczyka ze stanowiska Wiceprezesa pierwszego zastępcy Prezesa Zarządu Banku Ochrony Środowiska S.A.,
delegowała na okres od dnia 04 kwietnia do dnia 10 kwietnia 2024 roku Pana Artura Stefańskiego, Członka Rady Nadzorczej, do czasowego pełnienia obowiązków Wiceprezesa Zarządu Banku Ochrony Środowiska S.A.,
podjęła uchwały, zgodnie z którymi okres delegowania do Zarządu Banku Pana Marcina Liberadzkiego oraz Pani Marzenny Sendeckiej upływał z dniem 10 kwietnia 2024 roku,
powołała z dniem 11 kwietnia 2024 roku:
- Pana Bartosza Kublika na stanowisko Wiceprezesa Zarządu Banku oraz powierzyła mu kierowania pracami Zarządu Banku na czas określony, tj. do dnia wejścia w życie uchwały Rady Nadzorczej o powołaniu Prezesa Zarządu Banku Ochrony Środowiska S.A. Jednocześnie Rada Nadzorcza podjęła uchwałę o powołaniu Pana Bartosza Kublika na stanowisko Prezesa Zarządu pod warunkiem i z dniem wyrażenia zgody przez Komisję Nadzoru Finansowego,
- Pana Tomasza Jodłowskiego na stanowisko Wiceprezesa Zarządu - na czas określony, tj. do dnia wejścia w życie uchwały Rady Nadzorczej o powołaniu Wiceprezesa pierwszego zastępcy prezesa Zarządu Banku Ochrony Środowiska S.A. Jednocześnie Rada Nadzorcza podjęła uchwałę o powołaniu Pana Tomasza Jodłowskiego na stanowisko Wiceprezesa pierwszego zastępcy Prezesa Zarządu pod warunkiem i z dniem wyrażenia zgody przez Komisję Nadzoru Finansowego,
- Pana Kamila Kuźmińskiego na stanowisko Wiceprezesa Zarządu Banku Ochrony Środowiska S.A.,
- Pana Krzysztofa Łabowskiego na stanowisko Wiceprezesa Zarządu Banku Ochrony Środowiska S.A.,
powołała z dniem 15 maja 2024 roku Pana Michała Należytego na stanowisko Wiceprezesa Zarządu Banku Ochrony Środowiska S.A.
Wszystkie powołania do Zarządu Banku nastąpiły na nową, wspólną, trzyletnią kadencję rozpoczynającą się z dniem 11 kwietnia 2024 roku.
W dniu 18 lipca 2024 roku Komisja Nadzoru Finansowego wyraziła zgodę na powołanie Pana Bartosza Kublika na stanowisko Prezesa Zarządu Banku.
W dniu 20 sierpnia 2024 roku mandat Pana Tomasza Jodłowskiego, Wiceprezesa Zarządu Banku, uległ wygaśnięciu wskutek śmierci.
Na posiedzeniu w dniu 26 września 2024 roku Rada Nadzorcza:
delegowała na okres od 01 października do 13 października 2024 roku Pana Artura Stefańskiego, Członka Rady Nadzorczej, do czasowego pełnienia obowiązków Wiceprezesa Zarządu Banku Ochrony Środowiska S.A.,
powołała z dniem 14 października 2024 roku Pana Piotra Kubatego na stanowisko Wiceprezesa Zarządu Banku Ochrony Środowiska S.A. - na czas określony, tj. do dnia wejścia w życie uchwały Rady Nadzorczej o powołaniu Wiceprezesa pierwszego zastępcy prezesa Zarządu Banku Ochrony Środowiska S.A. Jednocześnie Rada Nadzorcza podjęła uchwałę o powołaniu Pana Piotra Kubatego na stanowisko Wiceprezesa pierwszego zastępcy prezesa Zarządu Banku Ochrony Środowiska S.A. - pod warunkiem i z dniem wyrażenia zgody przez Komisję Nadzoru Finansowego.
W dniu 07 marca 2025 roku Komisja Nadzoru Finansowego wyraziła zgodę na powołanie Pana Piotra Kubatego na stanowisko Wiceprezesa Zarządu nadzorującego zarządzanie ryzykiem istotnym w działalności Banku. Rada Nadzorcza Banku powołała z dniem 14 października 2024 roku Pana Piotra Kubatego na stanowisko Wiceprezesa Zarządu Banku nadzorującego zarządzanie ryzykiem istotnym w działalności Banku, pod warunkiem wyrażenia zgody przez Komisje Nadzoru Finansowego. Otrzymanie przedmiotowej zgody oznacza spełnienie warunku objęcia funkcji Wiceprezesa Zarządu nadzorującego zarządzanie ryzykiem istotnym w działalności Banku.
Roczne Sprawozdanie Finansowe BOŚ S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2024 r. w tys. zł.
13
Skład Rady Nadzorczej Banku
Na dzień 31 grudnia 2024 roku skład Rady Nadzorczej przedstawiał się następująco:
Adam Ruciński - Przewodniczący Rady Nadzorczej
Artur Stefański - Wiceprzewodniczący Rady Nadzorczej
Marzenna Sendecka - Sekretarz Rady Nadzorczej
Wojciech Krawczyk - Członek Rady Nadzorczej
Marcin Liberadzki - Członek Rady Nadzorczej
Marcin Likierski - Członek Rady Nadzorczej
Władysław Mańkut - Członek Rady Nadzorczej
Aleksandra Świderska - Członek Rady Nadzorczej
Piotr Wybieralski - Członek Rady Nadzorczej
Na dzień 31 grudnia 2023 roku skład Rady Nadzorczej przedstawiał się następująco:
Piotr Sadownik - Przewodniczący Rady Nadzorczej
Andrzej Matysiak - Sekretarz Rady Nadzorczej
Piotr Bielarczyk - Członek Rady Nadzorczej
Wojciech Krawczyk - Członek Rady Nadzorczej
Marian Niemirski – Członek Rady Nadzorczej
Aleksandra Świderska - Członek Rady Nadzorczej
Waldemar Trelka - Członek Rady Nadzorczej
Paweł Trętowski - Członek Rady Nadzorczej (z dniem 28 grudnia 2022 delegowany do czasowego pełnienia obowiązków Wiceprezesa Zarządu kierującego pracami Zarządu – na okres nie dłuższy niż do 28 marca 2024 roku).
W trakcie 2024 roku skład Rady Nadzorczej ulegał następującym zmianom :
1. w dniu 05 marca 2024 roku Pan Waldemar Trelka złożył oświadczenie o rezygnacji z tym dniem z członkostwa w Radzie Nadzorczej Banku,
2. w dniu 11 marca 2024 roku Nadzwyczajne Walne Zgromadzenie:
odwołało ze składu Rady Nadzorczej Pana Piotra Bielarczyka, Pana Andrzeja Matysiaka, Pana Mariana Niemirskiego, Pana Piotra Sadownika, Pana Pawła Trętowskiego i Pana Tadeusza Wyrzykowskiego,
powołało Pana Marcina Liberadzkiego, Pana Marcina Likierskiego, Pana Władysława Mańkuta, Pana Adama Rucińskiego, Panią Marzennę Sendecką, Pana Artura Stefańskiego i Pana Piotra Wybieralskiego,
3. w dniu 11 marca 2024 roku Rada Nadzorcza Banku:
wybrała Pana Adama Rucińskiego na funkcję Przewodniczącego Rady Nadzorczej, Pana Artura Stefańskiego na funkcję Wiceprzewodniczącego Rady Nadzorczej i Panią Marzennę Sendecką na funkcję Sekretarza Rady Nadzorczej,
delegowała Pana Marcina Liberadzkiego do czasowego pełnienia obowiązków Wiceprezesa Zarządu Banku kierującego pracami Zarządu i Panią Marzennę Sendecką do czasowego pełnienia obowiązków Wiceprezesa Zarządu Banku,
4. w dniu 03 kwietnia 2024 roku Rada Nadzorcza Banku:
delegowała na okres od dnia 04 kwietnia do dnia 10 kwietnia 2024 roku Pana Artura Stefańskiego, Członka Rady Nadzorczej do czasowego pełnienia obowiązków Wiceprezesa Zarządu Banku Ochrony Środowiska S.A.,
podjęła uchwały, zgodnie z którymi okres delegowania do Zarządu Banku Pana Marcina Liberadzkiego oraz Pani Marzenny Sendeckiej upływał z dniem 10 kwietnia 2024 roku.
5. w dniu 26 września 2024 roku Rada Nadzorcza podjęła uchwałę o delegowaniu na okres od dnia 01 października do dnia 13 października 2024 roku Pana Artura Stefańskiego, Członka Rady Nadzorczej, do czasowego pełnienia obowiązków Wiceprezesa Zarządu Banku Ochrony Środowiska S.A.
W dniu 11 marca 2025 roku Nadzwyczajne Walne Zgromadzenie Banku Ochrony Środowiska S.A., odwołało ze składu Rady Nadzorczej Banku Pana Wojciecha Krawczyka. Jednocześnie Nadzwyczajne Walne Zgromadzenie Banku Ochrony Środowiska S.A. w dniu 11 marca 2025 roku powołało do składu Rady Nadzorczej Banku Pana Jana Banasińskiego.
Roczne Sprawozdanie Finansowe BOŚ S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2024 r. w tys. zł.
14
3. Identyfikacja skonsolidowanego sprawozdania finansowego
Grupa Kapitałowa Banku Ochrony Środowiska S.A. sporządziła również skonsolidowane sprawozdanie finansowe za rok zakończony 31 grudnia 2024 roku, które zostało w dniu 26 marca 2025 roku zaakceptowane przez Zarząd do publikacji w dniu 27 marca 2025 roku.
4. Zatwierdzenie sprawozdania finansowego
Niniejsze roczne sprawozdanie finansowe BOŚ S.A. zostało w dniu 26 marca 2025 roku zaakceptowane przez Zarząd Banku, podane do publicznej wiadomości w dniu 27 marca 2025 roku.
5. Oświadczenie o zgodności
Niniejsze roczne sprawozdanie finansowe zostało sporządzone zgodnie z Międzynarodowymi Standardami Sprawozdawczości Finansowej (MSSF) w wersji zatwierdzonej przez Unię Europejską (UE), obowiązującymi na dzień sprawozdawczy tj. 31 grudnia 2024 roku, przy zastosowaniu takich samych zasad rachunkowości dla każdego okresu.
MSSF obejmują standardy i interpretacje zaakceptowane przez Radę Międzynarodowych Standardów Rachunkowości (RMSR) oraz Komitet ds. Interpretacji Międzynarodowej Sprawozdawczości Finansowej (KIMSF).
6. Informacje o istotnych zasadach (polityce) rachunkowości przy sporządzaniu sprawozdania finansowego
Istotne zasady rachunkowości stosowane przy sporządzaniu niniejszego sprawozdania finansowego przedstawione zostały w niniejszym rozdziale oraz w poszczególnych notach sprawozdania finansowego.
6.1. P odstawa sporządzenia i oświadczenie o zgodności
Roczne sprawozdanie finansowe Banku obejmuje r ok zakończony dnia 31 grudnia 2024 roku oraz dane porównawcze za rok zakończony dnia 31 grudnia 2023 roku, a także dane na 31 grudnia 2022 roku w sprawozdaniu z sytuacji finansowej, w związku z dowolnym zastosowaniem zmiany zasad rachunkowości (nota 6.2. „Porównywalność z danymi okresu poprzedniego”). Niniejsze roczne sprawozdanie finansowe zostało sporządzone z zachowaniem koncepcji kosztu historycznego z uwzględnieniem odpisów z tytułu utraty wartości, za wyjątkiem następujących pozycji wycenianych wg wartości godziwej:
Sposób ujęcia zmian wartości godziwej przez:
Instrumenty finansowe przeznaczone do obrotu
wynik finansowy
Pochodne instrumenty finansowe zabezpieczające wartość godziwą
wynik finansowy
Należności od klientów, których przepływy pieniężne nie spełniają testu przepływów pieniężnych
wynik finansowy
Inwestycyjne dłużne papiery wartościowe utrzymywane w modelu biznesowym, którego celem jest uzyskanie kontraktowych przepływów pieniężnych lub sprzedaż
inne dochody całkowite
Inwestycyjne kapitałowe papiery wartościowe
inne dochody całkowite
Przy sporządzaniu sprawozdania finansowego uwzględnia się szacunki i założenia, które mogą mieć wpływ na wartość aktywów, zobowiązań i wynik finansowy. Szacunki i założenia przyjmuje się wtedy, gdy jest to wymagane standardami rachunkowości, albo w przypadku, gdy wartość aktywów i zobowiązań nie może być jednoznacznie ustalona przy wykorzystaniu danych pochodzących z dokumentów. Przyjmując szacunki i założenia Bank wykorzystuje w jak największym stopniu obserwowane dane historyczne, które uznawane za właściwe dla danej sytuacji. Ze względu na swoją naturę szacunki i założenia co do przyszłości mogą podlegać okresowym zmianom. Ostateczne zrealizowane wyniki finansowe mogą się różnić od wartości szacunkowych.
Niniejsze roczne sprawozdanie finansowe jest sporządzone w złotych polskich (zł), w zaokrągleniu do tysiąca złotych (tys. zł).
Roczne Sprawozdanie Finansowe BOŚ S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2024 r. w tys. zł.
15
6.2. Porównywalność z danymi okresu poprzedniego
Począwszy od sprawozdania finansowego za 2024 rok Bank zmienił prezentację środków pieniężnych i ich ekwiwalentów w sprawozdaniu z sytuacji finansowej.
Pozycja prezentowana w sprawozdaniach finansowych za 2023 roku i wcześniejszych „Kasa, środki w Banku Centralnym” została zastąpiona przez pozycję „Środki pieniężne i ich ekwiwalenty”. Obecnie w pozycji tej prezentowane łącznie dotychczasowe „Kasa i środki w Banku Centralnym” oraz lokaty terminowe w innych bankach o pierwotnej zapadalności do trzech miesięcy, a także bony pieniężne NBP o pierwotnej zapadalności do trzech miesięcy.
Wcześniej Bank prezentował odrębnie kasę i operacje z bankiem centralnym, natomiast część środków pieniężnych i ich ekwiwalentów w postaci rachunków bieżących w innych bankach, lokat terminowych w innych bankach o pierwotnej zapadalności do trzech miesięcy Bank prezentował w pozycji Należności od banków. Bony pieniężne prezentowane były w Inwestycyjnych papierach wartościowych.
Celem doprowadzenia do porównywalności, dane na 31 grudnia 2023 roku oraz 01 stycznia 2023 roku zostały odpowiednio przekształcone. Zmiana miała na celu uspójnienie danych dotyczących środków pieniężnych i ich ekwiwalentów pomiędzy sprawozdaniem z sytuacji finansowej a sprawozdaniem z przepływów pieniężnych i stanowi dostosowanie prezentacji pozycji „Środki pieniężne i ich ekwiwalenty” do stanowiska Komitetu Interpretacyjnego MSSF oraz wymogów MSR 7 Sprawozdanie z przepływów pieniężnych, a także do zmieniającej się praktyki rynkowej w tym zakresie.
Zmiana nie miała wpływu na wartość aktywów i zobowiązań Banku, poziom kapitałów oraz na wynik netto Banku w prezentowanym w niniejszym sprawozdaniu finansowym okresie porównawczym.
Wpływ wprowadzonych zmian na prezentowane dane porównawcze przedstawiają poniższe zestawienia.
Roczne Sprawozdanie Finansowe BOŚ S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2024 r. w tys. zł.
16
Przekształcone roczne sprawozdanie z sytuacji finansowej Banku
Aktywa
Dane w opublikowanym sprawozdaniu finansowym za rok zakończony 31-12-2023
Zmiana sposobu prezentacji
Dane po zmianie sposobu prezentacji w niniejszym sprawozdaniu finansowym za rok zakończony 31-12-2023
Kasa, środki w Banku Centralnym
584 082
- 584 082
nie dotyczy
Środki pieniężne i ich ekwiwalenty
nie dotyczy
4 023 953
4 023 953
Należności od innych banków
162 681
- 143 413
19 268
Aktywa finansowe przeznaczone do obrotu, w tym:
113 345
-
113 345
instrumenty pochodne
113 345
-
113 345
Pochodne instrumenty zabezpieczające
15 556
-
15 556
Inwestycyjne papiery wartościowe:
9 484 770
- 3 296 458
6 188 312
kapitałowe papiery wartościowe wyceniane wg wartości godziwej przez inne dochody całkowite
106 656
-
106 656
dłużne papiery wartościowe wyceniane wg wartości godziwej przez inne dochody całkowite
6 885 521
- 3 296 458
3 589 063
dłużne papiery wartościowe wyceniane wg zamortyzowanego kosztu
2 366 265
-
2 366 265
dłużne papiery wartościowe wyceniane wg wartości godziwej przez wynik finansowy
126 328
-
126 328
Należności od klientów, w tym:
10 819 261
-
10 819 261
wyceniane wg zamortyzowanego kosztu
10 819 122
-
10 819 122
wyceniane wg wartości godziwej przez wynik finansowy
139
-
139
Inwestycje w jednostkach zależnych
276 191
-
276 191
Aktywa przeznaczone do sprzedaży
-
-
-
Wartości niematerialne
115 815
-
115 815
Rzeczowe aktywa trwałe
48 477
-
48 477
Prawo do użytkowania - leasing
47 211
-
47 211
Aktywa z tytułu podatku dochodowego:
143 464
-
143 464
bieżące
-
-
-
odroczone
143 464
-
143 464
Inne aktywa
58 599
-
58 599
Aktywa razem
21 869 452
-
21 869 452
Roczne Sprawozdanie Finansowe BOŚ S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2024 r. w tys. zł.
17
Aktywa
Dane przed zmianą prezentacji na dzień 01-01-2023
Zmiana sposobu prezentacji
Dane po zmianie sposobu prezentacji na dzień 01-01-2023
Kasa, środki w Banku Centralnym
575 865
- 575 865
nie dotyczy
Środki pieniężne i ich ekwiwalenty
nie dotyczy
5 254 664
5 254 664
Należności od innych banków
240 885
- 213 672
27 213
Aktywa finansowe przeznaczone do obrotu, w tym:
222 944
-
222 944
dłużne papiery wartościowe
20 225
-
20 225
instrumenty pochodne
202 719
-
202 719
Pochodne instrumenty zabezpieczające
30 562
-
30 562
Inwestycyjne papiery wartościowe:
9 008 118
- 4 465 127
4 542 991
kapitałowe papiery wartościowe wyceniane wg wartości godziwej przez inne dochody całkowite
85 465
-
85 465
dłużne papiery wartościowe wyceniane wg wartości godziwej przez inne dochody całkowite
6 915 813
- 4 465 127
2 450 686
dłużne papiery wartościowe wyceniane wg zamortyzowanego kosztu
1 900 215
-
1 900 215
dłużne papiery wartościowe wyceniane wg wartości godziwej przez wynik finansowy
106 625
-
106 625
Należności od klientów, w tym:
11 173 579
-
11 173 579
wyceniane wg zamortyzowanego kosztu
11 170 529
-
11 170 529
wyceniane wg wartości godziwej przez wynik finansowy
3 050
-
3 050
Inwestycje w jednostkach zależnych
226 158
-
226 158
Aktywa przeznaczone do sprzedaży
-
-
-
Wartości niematerialne
118 251
-
118 251
Rzeczowe aktywa trwałe
45 987
-
45 987
Prawo do użytkowania - leasing
61 199
-
61 199
Aktywa z tytułu podatku dochodowego:
161 532
-
161 532
bieżące
2 445
-
2 445
odroczone
159 087
-
159 087
Inne aktywa
50 158
-
50 158
Aktywa razem
21 915 238
-
21 915 238
6.3. Kontynuacja działalności
Ze względu na powstanie straty bilansowej w 2015 roku Bank wdrożył Program Postępowania Naprawczego (PPN) na podstawie art. 142 ust. 1 Prawa bankowego w brzmieniu obowiązującym do 08 października 2016 roku, zgodnie z art. 381 ust. 4 ustawy z dnia 10 czerwca 2016 roku o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym, systemie gwarantowania depozytów oraz przymusowej restrukturyzacji.
W dniu 17 lipca 2020 roku do Banku wpłynęła decyzja Komisji Nadzoru Finansowego w związku z wszczętym z urzędu w dniu 12 maja przez Komisję Nadzoru Finansowego (KNF) postępowaniem administracyjnym w przedmiocie nakazania opracowania grupowego planu naprawy Banku Ochrony Środowiska S.A. na podstawie art. 141n ust. 1 ustawy Prawo Bankowe z dnia 29 sierpnia 1997 roku. Natomiast, w dniu 20 lipca 2020 roku do Banku wpłynęła druga decyzja KNF w związku z wszczętym z urzędu w dniu 12 maja przez KNF postępowaniem administracyjnym w przedmiocie ograniczenia zakresu podmiotowego grupowego planu naprawy do podmiotów wchodzących w skład Grupy BOŚ (tj. Bank Ochrony Środowiska S.A., Dom Maklerski S.A., BOŚ Leasing EKO-Profit S.A. oraz MS Wind sp. z o.o.).
Roczne Sprawozdanie Finansowe BOŚ S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2024 r. w tys. zł.
18
Bank opracował Grupowy Plan Naprawy (GPN) i przedłożył go KNF w październiku 2020 roku. Komisja Nadzoru Finansowego w piśmie z dnia 21 stycznia 2021 roku, w związku z postępowaniem administracyjnym w przedmiocie zatwierdzenia GPN, wezwała Bank do uzupełnienia oraz zmiany GPN, w tym przyjęcie jako punkt wyjścia zaudytowanych danych finansowych wg stanu na dzień 31 grudnia 2020 roku. BOŚ zgodnie z wezwaniem KNF skorygował GPN i złożył go KNF. W dniu 17 grudnia 2021 roku Komisja Nadzoru Finansowego zatwierdziła GPN.
Zatwierdzenie GPN przez KNF oznaczało zakończenie obowiązków płynących z działań sanacyjnych realizowanych w ramach Programu Postępowania Naprawczego.
W dniu 31 grudnia 2021 roku Bank podjął decyzję o uruchomieniu Grupowego Planu Naprawy BOŚ S.A. (GPN) zatwierdzonego przez Komisję Nadzoru Finansowego (KNF). Działania naprawcze podejmowane w ramach GPN mają na celu osiągnięcie przez Bank trwałej rentowności. Niezależnie od faktu realizacji Planu Naprawy, Bank jest zobowiązany do jego cyklicznej aktualizacji. Zgodnie z art. 141m Prawa bankowego Bank aktualizuje Plan Naprawy co najmniej raz w roku.
W dniu 26 stycznia 2024 roku Komisja Nadzoru Finansowego zatwierdziła zaktualizowany Grupowy Plan Naprawy BOŚ S.A. W okresie od 01 stycznia do 31 grudnia 2024 roku Bank kontynuował realizację Grupowego Programu Naprawy.
W dniu 29 kwietnia 2024 roku Bank złożył w KNF kolejną aktualizację GPN. W dniu 23 lipca 2024 roku KNF wezwał Bank do uzupełnienia oraz zmiany aktualizacji GPN w zakresie: Wskaźników Planu Naprawy, ujęcia Domu Maklerskiego Banku oraz w odniesieniu do tabel prezentujących wpływ scenariuszy testowych. W odpowiedzi na wezwanie KNF z dnia 23 lipca 2024 roku, Bank złożył zaktualizowany GPN, uzupełniony w zakresie wskazanym w przedmiotowym wezwaniu w dniu 20 września 2024 roku. Ponadto, Bank bez wezwania, złożył kolejną Aktualizację GPN w dniu 18 grudnia 2024 roku. Jako powód aktualizacji Bank wskazał w szczególności odpisy utworzone w wyniku dokonanego przeglądu portfela kredytowego i zmiany klasyfikacji istotnych ekspozycji kredytowych znacząco negatywnie rzutujące na wynik finansowy Grupy BOŚ S.A., pozostający po trzech kwartałach 2024 na poziomie istotnie niższym niż założony w Aktualizacji GPN przesłanej do KNF w kwietniu i we wrześniu 2024 roku. Bank dokonał korekty w aktualizacji GPN złożonej w grudniu 2024 roku w sposób umożliwiający prezentację sytuacji Banku w oparciu o najbardziej aktualne dane w zakresie przychodów, ogólnych kosztów administracyjnych i kosztów ryzyka, wskaźników adekwatności kapitałowej oraz prognoz finansowych.
Bank w styczniu 2025 roku w związku z zakończeniem 2024 roku, rozpoczął prace nad przygotowaniem aktualizacji GPN w cyklu planistycznym 2025. W związku z powyższym, Bank w dniu 21 lutego 2025 roku zwrócił się do KNF z wnioskiem o umorzenie postępowania administracyjnego w sprawie zatwierdzenia zaktualizowanego Grupowego Planu Naprawy Grupy Kapitałowej Banku Ochrony Środowiska S.A. w cyklu planistycznym 2024 jako niecelowego z uwagi na zakończenie roku kalendarzowego 2024, do którego odnoszą się podstawowe parametry zawarte w tym dokumencie. Komisja Nadzoru Finansowego w dniu 04 marca 2025 roku umorzyła postępowanie administracyjne prowadzone na wniosek Banku Ochrony Środowiska S.A. w przedmiocie zatwierdzenia przez Komisję Nadzoru Finansowego zaktualizowanego Grupowego Planu Naprawy Grupy Kapitałowej Banku Ochrony Środowiska S.A. w cyklu planistycznym 2024.
Na dzień 31 grudnia 2024 roku wskaźnik wiodący „Wartość bilansowa brutto kredytów i pożyczek z koszyka 3 dla portfela bieżącego / wartość bilansowa brutto kredytów i pożyczek ogółem (NPLn) dla „nowego” portfela” (tj. udzielony po 2020 roku) oraz wskaźnik uzupełniający GPN: „Miesięczny wynik okresu bieżącego”, znajdują się na poziomie krytycznym dla wielkości jednostkowych i skonsolidowanych. Wszystkie pozostałe wskaźniki znajdują się na poziomie bezpiecznym.
Przekroczenie wskaźnika wartość bilansowa brutto kredytów i pożyczek z koszyka 3 dla portfela bieżącego / wartość bilansowa brutto kredytów i pożyczek ogółem (NPLn) dla „nowego” portfela” nie było istotne z perspektywy założenia o kontynuacji działalności, gdyż było głównie efektem decyzji Zarządu Banku o dokonaniu przeglądu i weryfikacji ekspozycji największych grup kapitałowych. W wyniku przeglądu dokonano reklasyfikacji ekspozycji do koszyka 3. Bank podejmuje działania w celu poprawy wskaźnika, w tym poprzez sprzedaż wierzytelności, zwiększenie poziomu sprzedaży bezpiecznych kredytów oraz poprawę wydajności i skuteczności poszczególnych procesów windykacyjnych poprzez wdrażanie udoskonaleń systemu windykacyjnego m.in. planowane wdrożenie modułu monitoringu przedawnień i terminów. Zgodnie z dostępnymi opcjami obniżenie poziomu NPL będzie możliwe w wyniku sprzedaży portfeli niepracujących lub istotnego zwiększenia wolumenu sprzedaży, który wpłynie na wzrost salda kredytowego, poprawiając strukturę jakościową portfela (np. poprzez rozszerzenie modelu biznesowego i zaangażowanie na bezpiecznym rynku JST). Działania podejmowane przez
Roczne Sprawozdanie Finansowe BOŚ S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2024 r. w tys. zł.
19
Bank skoncentrowane aktualnie na zwiększeniu wolumenu sprzedaży, niemniej ich efekt będzie zauważalny dopiero w kolejnych kwartałach roku 2025.
Bank zakończył 2024 rok dodatnim wynikiem finansowym netto w wysokości 73 448 tys. zł.
Bank utrzymuje wskaźniki adekwatności kapitałowej powyżej poziomów zalecanych przez Komisję Nadzoru Finansowego (szczegółowe informacje podane w nocie 9.3 Zarządzanie kapitałem). Płynność finansowa Banku kształtuje się na poziomie odpowiednim i przekraczającym wymagania nadzorcze (szczegółowe informacje podane w nocie 9.2.1 Ryzyko płynności).
Konflikt zbrojny w Ukrainie nie miał znaczącego wpływu na płynność finansową i adekwatność kapitałową Banku. Bank utrzymał w tym czasie pełną zdolność operacyjną.
Biorąc pod uwagę opisane czynniki nie stwierdza się istnienia okoliczności wskazujących na zagrożenie kontynuowania działalności przez Bank w okresie co najmniej 12 miesięcy po dniu bilansowym na skutek zamierzonego lub przymusowego zaniechania bądź ograniczenia dotychczasowej działalności.
6.4. Wycena pozycji wyrażonych w walutach obcych
Waluta funkcjonalna
Pozycje zawarte w sprawozdaniu finansowym wycenia się w walucie funkcjonalnej, która jest walutą podstawowego środowiska gospodarczego, w którym Bank prowadzi działalność.
Walutą funkcjonalną Banku jest złoty polski.
Transakcje i salda
Transakcje wyrażone w walutach obcych przeliczane na walutę funkcjonalną według kursu obowiązującego w dniu transakcji, a wynik tego przeliczenia jest ujmowany w rachunku zysków i strat.
Aktywa i pasywa bilansowe oraz zobowiązania pozabilansowe w walutach obcych przeliczane po kursie obowiązującym na koniec okresu sprawozdawczego.
6.5. Zasady ujmowania przychodów i kosztów związanych z bancassurance
W przypadku usług bancasurance Bank dokonuje analizy bezpośredniego powiązania produktu ubezpieczeniowego z instrumentem finansowym. Bezpośrednie powiązanie produktu ubezpieczeniowego i instrumentu finansowego skutkuje podziałem opłaty z tytułu bancassurance na część stanowiącą element zamortyzowanego kosztu instrumentu finansowego stanowiącej element przychodów odsetkowych, wynagrodzenie należne Bankowi z tytułu usług pośrednictwa ubezpieczeniowego przy sprzedaży produktu ubezpieczeniowego oraz część stanowiącą wynagrodzenie za wykonanie dodatkowych czynności po sprzedaży produktu ubezpieczeniowego.
Bezpośrednie powiązanie występuje w szczególności, gdy jest spełniony co najmniej jeden z dwóch warunków:
1. instrument finansowy jest oferowany przez Bank zawsze z produktem ubezpieczeniowym, tj. obydwie transakcje zostały zawarte w tym samym czasie lub zostały zawarte w sekwencji, w której każda kolejna transakcja wynika z poprzedniej,
2. produkt ubezpieczeniowy jest oferowany przez Bank wyłącznie z instrumentem finansowym, tj. nie ma możliwości zakupu w Banku produktu ubezpieczeniowego identycznego co do formy prawnej, warunków i treści ekonomicznej bez połączonego zakupu finansowego.
Przy braku spełnienia jednego z warunków dokonywana jest szczegółowa analiza treści ekonomicznej produktu ubezpieczeniowego pod kątem spełnienia kryteriów niezależności umów ubezpieczenia od oferowanych instrumentów finansowych.
Przychody z tytułu wynagrodzenia za sprzedaż produktów ubezpieczeniowych pomniejszane o rezerwę na oszacowaną przez Bank wartość procentową zwrotów dokonywanych w okresach po sprzedaży produktu ubezpieczeniowego (np. z tytułu rezygnacji przez klienta z ubezpieczenia).
Wysokość przewidywanych zwrotów oraz proporcje podziału przychodów ze względu na ich treść ekonomiczną jest weryfikowana każdorazowo po powzięciu informacji o istotnych zmianach w tym zakresie, nie rzadziej niż na dzień bilansowy.
Koszty stałe lub niepowiązane bezpośrednio ze sprzedażą produktów ubezpieczeniowych lub instrumentów finansowych są ujmowane w rachunku zysków i strat w momencie ich poniesienia.
Roczne Sprawozdanie Finansowe BOŚ S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2024 r. w tys. zł.
20
6.6. Aktywa i zobowiązania finansowe
Początkowe ujęcie
Bank ujmuje składnik aktywów i zobowiązań finansowych w sprawozdaniu z sytuacji finansowej wtedy, gdy staje się związany postanowieniami umowy o ten instrument finansowy. Ujęcie aktywów finansowych następuje wtedy, gdy Bank nabywa prawo do otrzymania przepływów pieniężnych, a zobowiązań finansowych wtedy, gdy ma obowiązek dokonać wypłaty środków pieniężnych. Przy początkowym ujęciu składniki aktywów i zobowiązań finansowych podlegają klasyfikacji do odpowiedniej kategorii wyceny.
Wycena przy początkowym ujęciu składników aktywów i zobowiązań finansowych następuje wg wartości godziwej, która w przypadku pozycji niewycenianych wg wartości godziwej w okresach późniejszych jest powiększana lub zmniejszana o koszty bezpośrednie zawarcia transakcji.
Zaprzestanie ujmowania aktywów finansowych
Bank zaprzestaje ujmowania składnika aktywów finansowych w sprawozdaniu z sytuacji finansowej w momencie, gdy:
1. Wygasają prawa umowne do otrzymania przepływów pieniężnych z danego składnika aktywów finansowych lub
2. Dokonuje przeniesienia składnika aktywów finansowych, przy czym przeniesienie spełnia warunki zaprzestania ujmowania, tj. w szczególności warunki przeniesienia powodują przeniesienie na stroną trzecią prawie całego ryzyka i korzyści z posiadania składnika aktywów finansowych, w przypadku pozostawienia prawa Banku do przepływów pieniężnych warunki przeniesienia wymagają przekazywania stronie trzeciej niezwłocznie wszystkich przepływów pieniężnych otrzymanych od dłużnika bez zobowiązania do pokrycia przez Bank kwot niespłaconych.
Zaprzestanie ujmowania składnika aktywów finansowych występuje najczęściej w przypadku spłaty kredytu lub pożyczki, sprzedaży bez przyrzeczenia odkupu, modyfikacji istotnej, unieważnienia umowy kredytowej.
Zaprzestanie ujmowania zobowiązań finansowych
Bank usuwa składnik zobowiązań finansowych w sprawozdaniu z sytuacji finansowej, gdy ulega wygaśnięciu w wyniku wykonania zobowiązania, umorzenia.
Wycena aktywów finansowych po okresie początkowego ujęcia
Po okresie początkowego ujęcia Bank dokonuje wyceny składników aktywów finansowych zgodnie z zasadami klasyfikacji, wg metody zamortyzowanego kosztu lub wg wartości godziwej.
Zamortyzowany koszt to kwota, w której składnik aktywów finansowych lub zobowiązanie finansowe wycenia się w momencie początkowego ujęcia, pomniejszona o spłaty kapitału oraz powiększona lub pomniejszona o ustaloną z zastosowaniem efektywnej stopy procentowej skumulowaną amortyzację wszelkich różnic pomiędzy wartością początkową, a wartością w terminie wymagalności oraz pomniejszona o wszelkie odpisy z tytułu utraty wartości. W zamortyzowanym koszcie uwzględnia się odsetki karne.
Wycena wg wartości godziwej polega na ustaleniu wartości, którą otrzymano by za zbycie składnika aktywów lub zapłacono by za przeniesienie zobowiązania w transakcji przeprowadzonej na zwykłych warunkach na głównym (lub najkorzystniejszym) rynku na dzień wyceny w aktualnych warunkach rynkowych (tj. cena wyjścia) bez względu na to, czy cena ta jest bezpośrednio obserwowalna lub oszacowana przy użyciu innej techniki wyceny.
Klasyfikacja i wycena aktywów finansowych
Zgodnie z MSSF 9 aktywa finansowe klasyfikowane do odpowiedniego modelu wyceny w momencie początkowego ujęcia. Aktywa finansowe Banku są zaklasyfikowane do następujących kategorii wyceny:
1. Aktywa finansowe wyceniane wg zamortyzowanego kosztu,
2. Aktywa finansowe wyceniane wg wartości godziwej przez inne dochody całkowite,
3. Aktywa finansowe wyceniane wg wartości godziwej przez wynik finansowy,
4. Aktywa finansowe wyceniane wg opcji wartość godziwa przez wynik finansowy.
Klasyfikacja do odpowiedniej kategorii wyceny następuje w oparciu o:
1. Model biznesowy, w ramach którego aktywa finansowe są zarządzane oraz
2. Test charakterystyki kontraktowych przepływów pieniężnych (Test SPPI ang. Solely Payment of Principal and Interest).
Roczne Sprawozdanie Finansowe BOŚ S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2024 r. w tys. zł.
21
Modele biznesowe
Zdefiniowanie istniejących modeli biznesowych dokonywane jest przez kluczowe kierownictwo Banku. Identyfikowane modele biznesowe odzwierciedlają prowadzoną działalność operacyjną, tj. sposób zarządzania określoną grupą aktywów oraz cel, dla którego aktywa powstały lub zostały nabyte. Poszczególne zidentyfikowane modele biznesowe stanowią grupy aktywów, które są wspólnie zarządzane, oceniane i raportowane.
Identyfikując modele biznesowe dla poszczególnych grup aktywów finansowych, bierze się pod uwagę przesłanki jakościowe oraz kryteria ilościowe.
Przesłanki jakościowe
Przesłanki jakościowe obejmują analizę i ocenę:
1. celu biznesowego, dla którego aktywa powstały lub zostały nabyte,
2. sposobu, w jaki wyniki na aktywach w ramach danego modelu biznesowego oceniane i raportowane do kluczowego kierownictwa Banku oraz prezentowane w ramach sprawozdawczości zewnętrznej,
3. przyczyny podejmowanych decyzji o sprzedaży aktywów finansowych,
4. rozwiązań i struktur organizacyjnych w ramach, których poszczególne grupy aktywów powstają lub nabywane,
5. rodzaju ryzyka mającego wpływ na wyniki realizowane na poszczególnych grupach aktywów,
6. sposobu, w jaki kadra zarządzająca poszczególnymi grupami aktywów jest wynagradzana, w szczególności czy wynagrodzenie opiera się w części lub całości na wartości godziwej zarządzanych aktywów.
Kryteria ilościowe
Kryteria ilościowe wykorzystywane przy identyfikacji oraz okresowej weryfikacji modeli biznesowych odnoszą się do oceny istotności i częstotliwości sprzedaży aktywów z poszczególnych modeli. Zakłada się, że w modelu biznesowym HtC sprzedaż aktywów finansowych jest dopuszczalna w szczególności w następującym przypadku:
1. w razie pogorszenia oceny odzyskiwalności przepływów pieniężnych, w celu ograniczenia skutków ryzyka kredytowego,
2. w terminie bliskim zapadalności kontraktowej,
3. sporadycznej sprzedaży (nawet jeżeli wartość sprzedanych aktywów jest znacząca),
4. nieznaczącej wartości sprzedawanych aktywów.
Brak spełnienia kryteriów ilościowych, np. znacząca i częsta sprzedaż aktywów finansowych o niepogorszonej ocenie ryzyka kredytowego wskazuje na konieczność analizy przyporządkowania portfela aktywów finansowych, z którego dokonywano sprzedaży.
W wyniku dokonanych analiz aktywa finansowe Banku zostały przyporządkowane do następujących modeli biznesowych:
1. Model HtC (ang. Held to Collect)
model, który zakłada utrzymywanie aktywów finansowych celem uzyskania korzyści ekonomicznych w postaci przepływów pieniężnych wynikających z umowy. W ramach modelu HtC utrzymywane aktywa finansowe o charakterze kredytowym i pożyczkowym, nabyte wierzytelności w ramach usług faktoringu, dłużne papiery wartościowe nabyte w celach inwestycyjnych,
2. Model HtCS (ang. Held to Collect or Sale)
model, który zakłada utrzymywanie aktywów finansowych celem uzyskania przepływów pieniężnych wynikających z umowy i sprzedaż. W ramach modelu HtCS utrzymywane dłużne papiery wartościowe nabyte w celu zabezpieczenia bieżących potrzeb płynności finansowej i profilu dochodowości,
3. Inne modele biznesowe
w ramach innych modeli biznesowych nabywane aktywa o charakterze handlowym w celu osiągnięcia wyniku finansowego z tytułu zmian wartości rynkowej lub wynagrodzenia o charakterze marży handlowej. Te modele biznesowe obejmują przede wszystkim pochodne instrumenty finansowe oraz instrumenty kapitałowe.
Charakterystyka przepływów pieniężnych
Bank dokonuje klasyfikacji składników aktywów finansowych na podstawie charakterystycznych dla tego składnika przepływów pieniężnych wynikających z zapisów umownych. Ocena charakterystyki przepływów pieniężnych ma na celu potwierdzenie, czy umowne przepływy pieniężne stanowią faktyczne jedynie spłatę kwoty głównej i odsetek, przy czym kwota główna jest wartością godziwą aktywów finansowych na dzień początkowego ujęcia, odsetki wynagrodzeniem za zmianę wartości pieniądza w czasie, ryzyko kredytowe ponoszone w związku
Roczne Sprawozdanie Finansowe BOŚ S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2024 r. w tys. zł.
22
z niespłaconą wartością kwoty głównej, inne ryzyka i koszty (w tym ryzyko płynności finansowej, koszty administracyjne) oraz godziwą marżę zysku.
Zgodnie z wymaganiami MSSF 9 aktywa finansowe utrzymywane w ramach modelu HtC i HtCS podlegają testowi SPPI. Test SPPI powinien być przeprowadzony dla każdego aktywa finansowego w modelach HtC i HtCS na dzień początkowego ujęcia oraz gdy aktywo podlega istotnej modyfikacji.
Test SPPI obejmuje w szczególności analizę warunków wcześniejszej spłaty i prolongaty, zmiany waluty aktywa finansowego, warunkami zwiększającymi zmienność przepływów pieniężnych ponad zmiany wynikające ze zmian rynkowych stóp procentowych (np. dźwignia finansowa), warunkami ograniczającymi możliwość dochodzenia roszczeń finansowych do określonego majątku dłużnika, uzależnienia wynagrodzenia Banku od warunków niezwiązanych z wartością pieniądza w czasie lub ponoszonym ryzykiem, opcji wcześniejszej spłaty, jednak wcześniejsza spłata w kwocie równej niespłaconej części kwoty głównej i odsetek z uwzględnieniem uzasadnionego wynagrodzenia za wcześniejszą spłatę uważa się za spełniającą test SPPI.
Bank przeprowadza test SPPI w odniesieniu do wszystkich aktywów finansowych objętych obowiązkiem tej oceny, przy czym dla aktywów powstałych w oparciu o dokumentację standardową przeprowadza się go na poziomie grup produktowych, a dla aktywów negocjowanych z klientami indywidualnie przeprowadza się go w oparciu o poszczególne umowy. W efekcie przeprowadzonego testu SPPI zidentyfikowano część umów kredytowych, w przypadku których oprocentowanie oparte jest o formułę mnożnikową (dźwignia finansowa). Jest to część kredytów preferencyjnych udzielanych ze wsparciem Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. W związku z powyższym zostały one zaklasyfikowane do kategorii wyceny wg wartości godziwej przez wynik finansowy.
Zasady klasyfikacji aktywów finansowych do kategorii wyceny w oparciu o model biznesowy i test SPPI
W poniższej tabeli zaprezentowane zasady klasyfikowania aktywów finansowych do odpowiednej kategorii wyceny na bazie modelu biznesowego i oceny umownych przepływów pieniężnych:
Modele biznesowe
Test SPPI
Przepływy pieniężne są jedynie spłatą kapitału i odsetek
Test SPPI
Przepływy pieniężne nie stanowią jedynie spłaty kapitału i odsetek
Model HtC
wycena wg zamortyzowanego kosztu
wycena wg wartości godziwej przez wynik finansowy
Model HtCS
wycena wg wartości godziwej przez inne dochody całkowite
wycena wg wartości godziwej przez wynik finansowy
Inny model biznesowy
Test SPPI nie jest przeprowadzany; obligatoryjna wycena wg wartości godziwej przez wynik finansowy
Aktywa finansowe wg kategorii wyceny
1. Aktywa finansowe wyceniane wg zamortyzowanego kosztu
Ta kategoria wyceny obejmuje przede wszystkim portfel należności od klientów indywidualnych i instytucjonalnych. W tej kategorii znajdują się również nabyte wierzytelności w ramach usług faktoringu, dłużne papiery wartościowe znajdujące się w portfelu inwestycyjnym utrzymywane dla uzyskiwania korzyści z umownych przepływów pieniężnych, należności od innych banków, w tym transakcje buy-sell back.
2. Aktywa finansowe wyceniane wg wartości godziwej przez inne dochody całkowite
Ta kategoria wyceny obejmuje dłużne papiery wartościowe nabyte w celu zabezpieczenia bieżących potrzeb płynności finansowej i profilu dochodowości, utrzymywane dla uzyskiwania korzyści z umownych przepływów pieniężnych i na sprzedaż, a także kapitałowe papiery wartościowe.
3. Aktywa finansowe wyceniane wg wartości godziwej przez wynik finansowy.
Ta kategoria wyceny obejmuje pochodne instrumenty finansowe oraz dłużne papiery wartościowe nabywane w celach handlowych (przeznaczone do obrotu).
Odrębną pozycją w tej kategorii wyceny prezentowane w należnościach od klientów kredyty, których formuła oprocentowania oparta jest o mnożnik stawki bazowej. Do tej pozycji zaliczone zostały kredyty preferencyjne udzielane ze wsparciem podmiotów sektora publicznego.
4. Aktywa finansowe wyceniane wg opcji wartość godziwa przez wynik finansowy.
Ta kategoria wyceny obejmuje dłużne papiery wartościowe korporacyjne gwarantowane przez Skarb Państwa, oprocentowane wg stałej stopy, zabezpieczane transakcjami IRS.
Roczne Sprawozdanie Finansowe BOŚ S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2024 r. w tys. zł.
23
Zmiana kategorii wyceny instrumentów finansowych
Zmiana kategorii wyceny aktywów finansowych może nastąpić wyłącznie w razie zmiany modelu biznesowego. Nie stanowi zmiany modelu biznesowego zmiana zamiarów biznesowych związanych z danymi aktywami finansowymi albo zmiana przyporządkowania do poszczególnej linii biznesowej.
Zmiana kategorii wyceny aktywów finansowych wskutek zmiany modelu biznesowego ujmowana jest prospektywnie, tj. od daty tej zmiany.
Nie dokonuje się przeklasyfikowania zobowiązań finansowych.
Modyfikacja aktywów finansowych
Modyfikacja aktywów finansowych jest identyfikowana przez Bank w przypadku zmiany w umowie, na podstawie której dane aktywa finansowe powstały, wpływającej na wartość i termin przepływów pieniężnych. Zmiany przepływów pieniężnych, wynikające z pierwotnej umowy z klientem, nie rozpoznawane jako modyfikacje. Zmiana warunków umownych spłaty może być dokonana zarówno z przyczyn dotyczących zarządzania ryzykiem kredytowym, jak i przyczyn komercyjnych.
Bank dokonuje rozróżnienia modyfikacji aktywów finansowych na modyfikacje istotne i nieistotne.
Kryterium ilościowe
Modyfikacja istotna aktywów finansowych ze względu na kryterium ilościowe jest zmianą warunków umownych spłaty danego aktywa finansowego, która skutkuje:
podwyższeniem kwoty ekspozycji o 10% na dzień podpisania aneksu z klientem,
wydłużeniem okresu kredytowania o:
- 8 lat dla kredytów i pożyczek hipotecznych oraz kredytów inwestycyjnych,
- 3 lata dla pozostałych kredytów i pożyczek.
Kryterium jakościowe
Modyfikacja istotna aktywów finansowych ze względu na kryterium jakościowe jest zmianą warunków umownych polegającą na:
dodaniu cechy naruszającej wynik testu SPPI,
zmianie waluty kredytu nie przewidzianej w pierwotnych warunkach umownych,
zmianie dłużnika,
zmianie formy prawnej lub rodzaju instrumentu finansowego.
Modyfikacja istotna
Modyfikacja istotna powoduje wyłączenie pierwotnego aktywa z bilansu, ujęciem w rachunku zysków i strat nierozliczonych kosztów i prowizji oraz rozpoznaniem początkowym aktywa finansowego powstałego w efekcie modyfikacji. Dla aktywa zmodyfikowanego ustala się nową efektywną stopę procentową.
Modyfikacja nieistotna
Modyfikacja nieistotna nie prowadzi do wyłączenia istniejących aktywów finansowych ze sprawozdania z sytuacji finansowej. Wynik z modyfikacji nieistotnej jest ujmowany w rachunku zysków i strat.
Utrata wartości aktywów finansowych
Podejście MSSF 9 do szacowania strat z tytułu aktywów finansowych wycenianych wg zamortyzowanego kosztu i wg wartości godziwej przez inne dochody całkowite bazuje na wyznaczaniu oczekiwanych strat kredytowych (expected credit losses).
Rozpoznawanie oczekiwanych strat kredytowych zależne jest od zmiany poziomu ryzyka od momentu początkowego ujęcia aktywa finansowego. Bank rozpoznaje trzy podstawowe koszyki aktywów finansowych w kontekście zmian poziomu ryzyka:
koszyk 1 w którym klasyfikowane ekspozycje, dla których od momentu początkowego ujęcia nie nastąpił istotny wzrost ryzyka kredytowego. Dla takich ekspozycji oczekiwane straty kredytowe rozpoznawane w horyzoncie najbliższych 12 miesięcy lub dacie zapadalności ekspozycji, jeżeli okres ten jest krótszy niż 12 miesięcy.
koszyk 2 w którym klasyfikowane ekspozycje, dla których od momentu początkowego ujęcia nastąpił istotny wzrost ryzyka kredytowego, ale jeszcze nie uprawdopodobniło się zdarzenie niewykonania zobowiązania. Dla takich ekspozycji oczekiwane straty kredytowe rozpoznawane w horyzoncie pozostałego czasu życia ekspozycji.
Roczne Sprawozdanie Finansowe BOŚ S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2024 r. w tys. zł.
24
koszyk 3 w którym klasyfikowani klienci, dla których zidentyfikowano zdarzenie niewykonania zobowiązania (zaistniała przesłanka utraty wartości). Dla takich klientów oczekiwane straty kredytowe rozpoznawane w horyzoncie pozostałego czasu życia ich ekspozycji.
Ponadto Bank identyfikuje aktywa POCI (ang. Purchased or Originated Credit Impaired), tj. aktywa finansowe dotknięte utratą wartości ze względu na ryzyko kredytowe na dzień początkowego ujęcia. Dla ekspozycji klasyfikowanych jako POCI oczekiwane straty kredytowe są rozpoznawane w horyzoncie pozostałego czasu życia.
Bank stosuje definicję niewykonania zobowiązania na poziomie klienta. Definicja niewykonania zobowiązania jest zgodna z wymogami CRR, MSSF 9 i Rekomendacji R, oraz stosowana jest w sposób spójny na potrzeby szacowania oczekiwanych strat kredytowych i kalkulacji wymogów kapitałowych.
Bank na potrzeby szacowania odpisów z tytułu utraty wartości wykorzystuje własne oszacowania parametrów ryzyka, bazujące na modelach wewnętrznych zgodnych z MSSF 9. Oczekiwane straty kredytowe stanowią iloczyn indywidualnych dla każdej ekspozycji oszacowanych wartości parametrów PD, LGD i EAD, a finalna wartość oczekiwanych strat kredytowych jest sumą oczekiwanych strat kredytowych w poszczególnych okresach w zależności od koszyka (w horyzoncie 12 miesięcy lub pozostałego czasu życia ekspozycji), zdyskontowanych efektywną stopą procentową. Oszacowane parametry zgodnie z założeniami MSSF 9 podlegają korekcie z tytułu scenariuszy makroekonomicznych.
Wycena odpisów na oczekiwane straty kredytowe, rezerw na gwarancje finansowe i udzielone zobowiązania utworzonych w złotych oraz w walutach obcych (włączając różnice kursowe) jest odnoszona odpowiednio w koszty lub przychody Banku z tytułu odpisów i rezerw.
Kompensowanie instrumentów finansowych
Składniki aktywów finansowych i zobowiązań finansowych kompensuje się i wykazuje w bilansie w kwocie netto wyłącznie wtedy, gdy Bank posiada ważny tytuł prawny do dokonania kompensaty ujętych kwot oraz zamierza rozliczyć się w kwocie netto lub jednocześnie zrealizować dany składnik aktywów i uregulować zobowiązanie.
Zobowiązania finansowe
Zobowiązania finansowe wyceniane wg zamortyzowanego kosztu
Zobowiązania finansowe wyceniane wg zamortyzowanego kosztu obejmują umowy, na podstawie których Bank jest zobowiązany do wydania w określonym terminie środków pieniężnych lub innych składników aktywów finansowych. Ta grupa zobowiązań finansowych obejmuje przede wszystkim depozyty otrzymane od klientów, otrzymane kredyty i pożyczki, emisje własne papierów wartościowych.
Zobowiązania finansowe wyceniane wg wartości godziwej
Zobowiązania wyceniane wg wartości godziwej przez wynik finansowy obejmują pochodne instrumenty finansowe.
Gwarancje finansowe
Gwarancja finansowa jest umową zobowiązującą Bank do dokonania określonych płatności, aby zrekompensować beneficjentowi gwarancji stratę, którą on poniósł w wyniku zaniechania płatności przez dłużnika w terminie określonym w warunkach instrumentu dłużnego.
Gwarancje finansowe wyceniane w kwocie wyższej z odpisu na oczekiwane straty kredytowe i kwoty otrzymanego wynagrodzenia z uwzględnieniem rozpoznanej amortyzacji.
Zobowiązanie do wypłaty kredytu
Bank wyłącza ze swojego bilansu zobowiązanie finansowe wtedy, gdy zobowiązanie wygasło, tj., kiedy obowiązek określony w umowie został wypełniony, umorzony lub wygasł.
Inwestycje kapitałowe
Inwestycje kapitałowe klasyfikowane do kategorii wyceny wg wartości godziwej przez inne dochody całkowite. Klasyfikacja inwestycji kapitałowych do tej kategorii wyceny jest nieodwołalna. Zyski lub straty wynikające z różnicy ceny sprzedaży i ceny nabycia lub ze zmiany wartości godziwej tych inwestycji nie podlegają ujęciu w rachunku zysków i strat również w przypadku sprzedaży. W rachunku zysków i strat ujmuje się tylko przychody z tytułu otrzymanych dywidend.
Inwestycje kapitałowe zostały zaklasyfikowane do kategorii wyceny wg wartości godziwej przez inne dochody całkowite ze względu na ich inwestycyjny charakter po dokonaniu analizy posiadanych inwestycji z punktu
Roczne Sprawozdanie Finansowe BOŚ S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2024 r. w tys. zł.
25
widzenia wywierania przez Bank znaczącego wpływu na działalność jednostek oraz sposób osiągania korzyści ekonomicznych poprzez otrzymywane dywidendy.
Instrumenty kapitałowe zaklasyfikowane do kategorii wyceny wartości godziwej przez inne dochody całkowite wyceniane z wykorzystaniem metody wyceny aktywów kapitałowych (capital asset pricing model). W modelu wykorzystane prognozy finansowe poszczególnych spółek oraz rynkowe parametry takie jak: koszt kapitału i współczynnik beta wyliczone na bazie danych ze spółek porównywalnych oraz dyskonto i premia z tytułu płynności i zachowania kontroli.
Umowy sprzedaży i odkupu
Papiery wartościowe sprzedawane przy jednoczesnym zawarciu powiązanej umowy odkupu (transakcje repo, sell- buy-back) prezentowane w sprawozdaniu finansowym jako papiery wartościowe, jeśli jednostka zachowuje zasadniczo całe ryzyko i wszystkie korzyści związane z posiadaniem danych papierów wartościowych. Zobowiązanie wobec kontrahenta ujmuje się w zobowiązaniach wobec innych banków lub zobowiązaniach wobec klientów, w zależności od jego charakteru.
Zakupione papiery wartościowe z przyrzeczeniem odsprzedaży (transakcje reverse repo, buy-sell-back) ujmuje się jako należności od innych banków lub klientów, w zależności od ich charakteru. Różnicę pomiędzy ceną sprzedaży, a odkupu traktuje się jako odsetki i rozlicza metodą liniową przez okres obowiązywania umowy.
Papiery wartościowe pożyczane kontrahentom nie są wyłączane z bilansu Banku.
Pożyczonych przez Bank papierów wartościowych nie ujmuje się w sprawozdaniu finansowym, chyba że zostały sprzedane osobom trzecim. W takim wypadku transakcje kupna i sprzedaży ujmuje się w sprawozdaniu finansowym, zaś odnośne zyski i straty uwzględnia się w wyniku na działalności handlowej.
Obowiązek zwrotu pożyczonych papierów ujmuje się według wartości godziwej jako zobowiązania wobec klientów. Ryzyko i korzyści dotyczące papierów pozostają po stronie kontrahenta transakcji.
Należności i zobowiązania z tytułu dostaw i usług oraz aktywa z tytułu umów
Należności z tytułu dostaw i aktywów z tytułu umów wyceniane w kwocie wymaganej zapłaty z uwzględnieniem wyceny oczekiwanych strat kredytowych w horyzoncie całego okresu życia tych aktywów.
Zobowiązania z tytułu dostaw wyceniane są w kwocie wymaganej zapłaty.
Kapitał własny stanowią kapitały i fundusze tworzone zgodnie z obowiązującym prawem, właściwymi ustawami oraz ze statutem Banku.
Kapitał podstawowy
Na kapitał podstawowy składa się zarejestrowany kapitał zakładowy i kapitał zapasowy ze sprzedaży akcji powyżej wartości nominalnej.
Kapitał zakładowy wykazywany jest według wartości nominalnej, zgodnie ze statutem oraz wpisem do Krajowego Rejestru Sądowego.
Kapitał zapasowy ze sprzedaży akcji powyżej wartości nominalnej tworzony jest z nadwyżki osiągniętej przy emisji akcji powyżej wartości nominalnej, pozostałej po pokryciu kosztów emisji.
Akcje własne
W przypadku wykupu akcji własnych, kwota zapłaty za akcje własne obciąża kapitał własny i jest wykazywana w bilansie w odrębnej pozycji „Akcje własne”.
Roczne Sprawozdanie Finansowe BOŚ S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2024 r. w tys. zł.
26
Kapitał z aktualizacji wyceny
Kapitał z aktualizacji wyceny obejmuje zmianę wartości aktywów finansowych klasyfikowanych do kategorii wyceny wg wartości godziwej przez inne dochody całkowite, wynikającą z ich wyceny oraz podatek odroczony od pozycji ujętych w kapitale z aktualizacji wyceny, zyski lub straty związane z instrumentem zabezpieczającym (rachunkowość zabezpieczeń przepływów pieniężnych) z tytułu efektywnej części zabezpieczenia oraz zyski i straty związane z instrumentem zabezpieczanym wycenianym wg wartości godziwej przez inne dochody całkowite (rachunkowość zabezpieczeń wartości godziwej), wynikające z innych czynników niż zabezpieczane, a także zyski i straty aktuarialne w programie określonych świadczeń.
Zyski zatrzymane
Zyski zatrzymane obejmują niepodzielony wynik finansowy oraz pozostałe kapitały, tj. pozostały kapitał zapasowy, pozostałe kapitały rezerwowe oraz fundusz ogólnego ryzyka.
Pozostałe kapitały tworzone z odpisów z zysku i przeznaczone na cele określone w statucie lub przepisach prawa.
6.8. Standardy i interpretacje oraz zmiany do standardów, które zostały po raz pierwszy zastosowane w 2024 roku
Następujące zmiany do istniejących standardów wydane przez Radę Międzynarodowych Standardów Rachunkowości (RMSR) oraz zatwierdzone do stosowania w Unii Europejskiej (UE) zostały po raz pierwszy zastosowane w sprawozdaniu finansowym za 2024 rok:
MSSF
Charakter zmian
Data wejścia w życie w UE / zatwierdzenia przez UE
Wpływ na Bank
Zmiany do MSSF 16 „Leasing”
Zobowiązanie z tytułu leasingu w ramach sprzedaży i leasingu zwrotnego.
01 stycznia 2024 roku
/ 20 listopada 2023 roku
Zmiana nie miała istotnego wpływu na sprawozdanie finansowe
Zmiany do MSR 1 „Prezentacja sprawozdań finansowych”
Zmiany dotyczą klasyfikacji zobowiązań w sprawozdaniu z sytuacji finansowej do krótkoterminowych lub długoterminowych. Doprecyzowują one, że klasyfikacja zobowiązań jako krótkoterminowe lub długoterminowe powinna uwzględniać na datę klasyfikacji istnienie prolongaty zobowiązania bez względu na intencję podmiotu do skorzystania z niej na okres dłuższy niż 12 miesięcy oraz powinna uwzględniać spełnienie na dzień przeprowadzenia oceny warunków takiej prolongaty, jeżeli jest ona warunkowa.
01 stycznia 2024 roku
/ 19 grudnia 2023 roku
Zmiana nie miała istotnego wpływu na sprawozdanie finansowe
Zmiany do MSR 1 „Prezentacja sprawozdań finansowych”
Zmiana prezentacji zobowiązania długoterminowego z kowenantami.
01 stycznia 2024 roku
/ 19 grudnia 2023 roku
Zmiana nie miała istotnego wpływu na sprawozdanie finansowe
Zmiany do MSR 7 „Sprawozdanie z przepływów pieniężnych” oraz do MSSF 7 „Instrumenty finansowe: ujawnianie informacji”: Umowy finansowania dostawców
Dodatkowe ujawnienia dotyczące umów finansowania dostawców.
01 stycznia 2024 roku
/ 15 maja 2024 roku
Zmiana nie miała istotnego wpływu na sprawozdanie finansowe
Roczne Sprawozdanie Finansowe BOŚ S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2024 r. w tys. zł.
27
6.9. Nowe standardy i interpretacje oraz zmiany do nich, które zostały opublikowane, a także zostały zatwierdzone przez Unię Europejską, a nie weszły jeszcze w życie i nie zostały jeszcze zastosowane przez Bank
Standardy i interpretacje oraz zmiany do standardów i interpretacji, które zostały wydane przez RMSR, zostały zatwierdzone do stosowania w UE, ale nie weszły w życie i nie zostały przyjęte przez do wcześniejszego zastosowania:
MSSF
Charakter zmian
Data wejścia w życie w UE / zatwierdzenia przez UE
Wpływ na Bank
Zmiany do MSR 21 „Skutki zmian kursów wymiany walut obcych”: Brak wymienialności walut
Identyfikacja, kiedy waluta jest wymienialna, a kiedy nie oraz wymagane ujawnienia w przypadku braku wymienialności waluty.
01 stycznia 2025 roku
/ 12 listopada 2024 roku
Zmiana nie będzie miała istotnego wpływu na sprawozdanie finansowe
6.10. Nowe standardy i interpretacje oraz zmiany do nich, które zostały opublikowane i nie są zatwierdzone przez UE
MSSF w kształcie zatwierdzonym przez UE nie różnią się obecnie w znaczący sposób od regulacji wydanych przez RMSR, z wyjątkiem poniższych nowych standardów oraz zmian do standardów, które nie zostały jeszcze zatwierdzone do stosowania w UE a nie zdecydowała się na ich wcześniejsze zastosowanie:
MSSF
Charakter zmian
Data wejścia w życie w UE / zatwierdzenia przez UE
Wpływ na Bank
Poprawki do klasyfikacji i wyceny instrumentów finansowych (zmiany do MSSF 9 i MSSF 7)
Zmiany doprecyzowują moment wyłączania z bilansu zobowiązania finansowego (w „dniu rozliczenia”), wprowadzają wybór zasad rachunkowości w odniesieniu do zobowiązań finansowych rozliczanych za pomocą systemu płatności elektronicznych, wprowadzają klasyfikację aktywów finansowych z cechami powiązanymi z ESG, wprowadzają wyjaśnienia dotyczące pożyczek bez regresu i instrumentów powiązanych umową, wprowadzają dodatkowe ujawnienia dla instrumentów finansowych o charakterze warunkowym oraz instrumentów kapitałowych klasyfikowanych w wartości godziwej poprzez pozostałe całkowite dochody.
01 stycznia 2026 roku/
Brak danych
Zmiana nie będzie miała istotnego wpływu na sprawozdanie finansowe
MSSF 18 „Prezentacja i ujawnianie w sprawozdaniach finansowych”
Wprowadzenie nowych wymogów dotyczących zasad prezentacji w rachunku zysków i strat, w tym w odniesieniu do prezentacji określonych sum i sum częściowych, ujawniania mierników określonych przez kierownictwo, nowych wymogów dotyczących agregacji i dezagregacji informacji finansowych.
01 stycznia 2027 roku/
Brak danych
Wpływ na sprawozdanie finansowe w trakcie analizy przez Bank
MSSF 19 „Spółki zależne bez publicznej odpowiedzialności: ujawnianie informacji”
Uproszczenia dotyczące ujawnień stosowanych przez jednostki zależne kwalifikujące się jako jednostki bez odpowiedzialności publicznej, gdy jednostka posiada ostateczną lub pośrednią jednostkę dominującą, która sporządza skonsolidowane sprawozdanie finansowe zgodnie z MSSF.
01 stycznia 2027 roku/
Brak danych
Zmiana nie będzie miała istotnego wpływu na sprawozdanie finansowe
Roczne Sprawozdanie Finansowe BOŚ S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2024 r. w tys. zł.
28
Zmiany do MSSF 1 „Zastosowanie Międzynarodowych Standardów Sprawozdawczości Finansowej po raz pierwszy”: rachunkowość zabezpieczeń prowadzona przez jednostkę stosującą MSSF po raz pierwszy
Zmiana ma na celu usunięcie niespójności pomiędzy brzmieniem paragrafu B6 MSSF 1 a wymogami dotyczącymi rachunkowości zabezpieczeń zawartymi w MSSF 9 „Instrumenty finansowe”.
01 stycznia 2026 roku/
Brak danych
Zmiana nie będzie miała istotnego wpływu na sprawozdanie finansowe
Zmiany do MSSF 7 „Instrumenty finansowe; ujawnianie informacji”: zysk lub strata w związku z zaprzestaniem ujmowania
Zmiana ma na celu usunięcie niespójności dotyczącej paragrafu B38 MSSF 7, wynikającej z nieaktualnego odniesienia do akapitu, który został usunięty ze standardu po wydaniu MSSF 13 „Wycena w wartości godziwej”.
01 stycznia 2026 roku/
Brak danych
Zmiana nie będzie miała istotnego wpływu na sprawozdanie finansowe
Zmiany do MSSF 7 „Instrumenty finansowe; ujawnianie informacji”: ujawnienie odroczonej różnicy pomiędzy wartością godziwą a ceną transakcyjną (tylko wskazówki dotyczące wdrożenia)
Zmiana dotyczy niespójności pomiędzy paragrafem 28 MSSF 7 i towarzyszącymi mu wytycznymi wdrożeniowymi, która powstała w wyniku wprowadzenia zmiany wynikającej z wydania MSSF 13 do paragrafu 28, ale nie do odpowiedniego akapitu w wytycznych wdrożeniowych.
01 stycznia 2026 roku/
Brak danych
Zmiana nie będzie miała istotnego wpływu na sprawozdanie finansowe
Zmiany do MSSF 7 „Instrumenty finansowe; ujawnianie informacji”: ujawnienie odroczonej różnicy pomiędzy wartością godziwą a ceną transakcyjną (tylko wskazówki dotyczące wdrożenia)
Zmiana ma na celu usunięcie niespójności poprzez wyjaśnienie w paragrafie IG1, że wytyczne niekoniecznie ilustrują wszystkie wymogi zawarte w odnośnych paragrafach MSSF 7 oraz poprzez uproszczenie niektórych wyjaśnień.
01 stycznia 2026 roku/
Brak danych
Zmiana nie będzie miała istotnego wpływu na sprawozdanie finansowe
Zmiany do MSSF 9 „Instrumenty finansowe”: zaprzestanie ujmowania przez leasingobiorcę zobowiązań z tytułu leasingu
Zmiana dotyczy potencjalnego braku jasności w stosowaniu wymogów MSSF 9 dotyczących ujmowania wygaśnięcia zobowiązania leasingobiorcy z tytułu leasingu, które powstaje w związku z tym, że paragraf 2.1(b)(ii) MSSF 9 zawiera odniesienie do paragrafu 3.3. 1, ale nie także do paragrafu 3.3.3 MSSF 9.
01 stycznia 2026 roku/
Brak danych
Zmiana nie będzie miała istotnego wpływu na sprawozdanie finansowe
Zmiany do MSSF 9 „Instrumenty finansowe”: cena transakcyjna
Zmiana ma na celu usunięcie niespójności wynikającej z odniesienia się w Załączniku A do MSSF 9 do definicji „ceny transakcyjnej” zawartej w MSSF 15 „Przychody z umów z klientami”, podczas gdy w poszczególnych paragrafach MSSF 9 użyte jest pojęcie „ceny transakcyjnej” w znaczeniu, które nie jest spójne z definicją tego terminu zawartą w MSSF 15.
01 stycznia 2026 roku/
Brak danych
Zmiana nie będzie miała istotnego wpływu na sprawozdanie finansowe
Roczne Sprawozdanie Finansowe BOŚ S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2024 r. w tys. zł.
29
Zmiany do MSSF 10 „Skonsolidowane sprawozdania finansowe”
Ustalenie „agenta faktycznego”. Zmiana ma na celu usunięcie niespójności pomiędzy paragrafami B73 i B74 MSSF 10 w związku z ustalaniem przez inwestora, czy w jego imieniu działa inna strona, poprzez ujednolicenie języka w obu paragrafach.
01 stycznia 2026 roku/
Brak danych
Zmiana nie będzie miała istotnego wpływu na sprawozdanie finansowe
Zmiany do MSR 7 „Sprawozdanie z przepływów pieniężnych”: metoda kosztowa
Zmiana ma na celu usunięcie niespójności w stosowaniu paragrafu 37 MSR 7, która wynika ze stosowania terminu „metoda kosztowa”, który nie jest już zdefiniowany w Standardach Rachunkowości MSSF.
01 stycznia 2026 roku/
Brak danych
Zmiana nie będzie miała istotnego wpływu na sprawozdanie finansowe
Umowy odnoszące się do energii elektrycznej zależnej od sił natury (Zmiany do MSSF 9 i MSSF 7)
Zmiany te mają zastosowanie wyłącznie do umów, które narażają jednostkę na zmienność bazowej ilości energii elektrycznej, ponieważ źródło jej powstania zależy od niekontrolowanych warunków naturalnych (takich jak pogoda). Zmiany mają na celu zapewnienie rzetelnej prezentacji takich umów w sprawozdaniach finansowych poprzez:
- zmianę wymogów odnoszących się do wykorzystania energii elektrycznej „na użytek własny”,
- zmianę wymogów w zakresie rachunkowości zabezpieczeń zawartych w MSSF 9, aby umożliwić wykorzystanie kontraktów na energię elektryczną z zależnych od środowiska odnawialnych źródeł energii jako instrumentu zabezpieczającego, jeśli zostaną spełnione określone warunki,
- wprowadzenie dodatkowych wymogów dotyczących ujawniania informacji w MSSF 7, aby tym samym umożliwić inwestorom zrozumienie wpływu tych umów na wyniki finansowe i przyszłe przepływy pieniężne.
01 stycznia 2026 roku/
Brak danych
Zmiana nie będzie miała istotnego wpływu na sprawozdanie finansowe
7. Korekty błędów dotyczących poprzednich okresów
W okresie dwunastu miesięcy zakończonym dnia 31 grudnia 2024 roku nie wystąpiły korekty błędów poprzednich okresów.
Roczne Sprawozdanie Finansowe BOŚ S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2024 r. w tys. zł.
30
8. Ważniejsze oszacowania i oceny
Sporządzenie sprawozdania finansowego Banku wymaga osądów, szacunków oraz założeń, które mają wpływ na prezentowane przychody, koszty, aktywa oraz zobowiązania i powiązane z nimi noty, a także ujawnienia dotyczące zobowiązań warunkowych. Niepewność co do tych założeń i szacunków może spowodować korekty wartości bilansowych aktywów i zobowiązań w przyszłości. Wymaga również stosowania własnego osądu przy stosowaniu przyjętych zasad rachunkowości.
Bank przyjął założenia i szacunki na temat przyszłości na podstawie danych historycznych oraz wiedzy posiadanej podczas sporządzania sprawozdania finansowego. Szacunki i założenia podlegają bieżącym przeglądom. Założenia i szacunki mogą ulec zmianie na skutek wydarzeń w przyszłości wynikających ze zmian rynkowych lub innych wydarzeń nie będących pod kontrolą Banku. Zmiany założeń i szacunków rozpoznawane w okresie, w którym dokonano zmiany lub w okresie, w którym dokonano zmiany i okresach przyszłych, jeśli zmiana szacunku i założeń dotyczy okresu bieżącego i okresów przyszłych.
Szczegółowe informacje dotyczące ważniejszych oszacowań i ocen zawarte w odpowiednich notach objaśniających odnośnie:
ryzyka prawnego kredytów hipotecznych w walutach obcych w Nocie 18 Wynik ryzyka prawnego kredytów hipotecznych w walutach obcych,
oczekiwanych strat kredytowych w Nocie 19 Wynik odpisów z tytułu utraty wartości,
wartości godziwej instrumentów finansowych klasyfikowanych do poziomu 3 w Nocie 51 Podział instrumentów finansowych wycenianych wg wartości godziwej w zależności od sposobu pomiaru wartości godziwej.
Roczne Sprawozdanie Finansowe BOŚ S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2024 r. w tys. zł.
31
9. Zarządzanie ryzykiem
9.1. Ryzyko kredytowe
Definicja ryzyka kredytowego
Ryzyko kredytowe rozumiane jest jako ryzyko potencjalnej straty z tytułu niewykonania zobowiązania w określonym w umowie terminie przez klienta lub kontrahenta.
Metody zarządzania ryzykiem
Bank realizował politykę zarządzania ryzykiem kredytowym w ujęciu indywidualnym (transakcja kredytowa) i portfelowym uwzględniając poziom apetytu na ryzyko.
Apetyt na ryzyko określany był w ramach granic wyznaczonych przez praktykę ostrożnego i stabilnego zarządzania ryzykiem i przyjmowany był na poziomie umiarkowanym.
Proces zarządzania ryzykiem kredytowym w Banku obejmował w szczególności:
1. postępowanie przy ocenie ryzyka pojedynczej transakcji, ustanawianiu zabezpieczeń oraz podejmowaniu decyzji kredytowych ,
2. monitorowanie poziomu ryzyka, limitowanie oraz przeprowadzanie testów warunków skrajnych ,
3. modele ratingowe i scoringowe wykorzystywane w ocenie ryzyka klientów indywidualnych i instytucjonalnych ,
4. zasady odpowiedzialności w procesie oceny ryzyka kredytowego ,
5. portfelowy pomiar ryzyka kredytowego ,
6. zasady zarządzania ekspozycjami detalicznymi i zabezpieczonymi hipotecznie ,
7. zasady identyfikacji ekspozycji z utratą wartości oraz wyznaczania odpisów aktualizujących ,
8. zasady raportowania dla kadry kierowniczej Banku ,
9. systemy informatyczne, wspierające realizację wyżej wymienionych zadań .
Zarządzanie ryzykiem pojedynczych transakcji realizowane było z uwzględnieniem następujących zasad:
1. każda transakcja kredytowa wymagała wszechstronnej oceny ryzyka kredytowego, której wyrazem był rating wewnętrzny lub ocena scoringowa ,
2. podstawą pozytywnej decyzji kredytowej było posiadanie przez klienta zdolności kredytowej ,
3. pomiar ryzyka kredytowego potencjalnych oraz zawartych transakcji kredytowych dokonywany był na etapie ich udzielania oraz monitorowania ,
4. proces kredytowy zapewniał niezależność oceny poziomu ryzyka kredytowego od czynności sprzedażowych ,
5. decyzje kredytowe podejmowane były przez organy do tego uprawnione ,
6. oferowane klientowi warunki transakcji kredytowej zależały od poziomu ryzyka kredytowego związanego z klientem i/lub transakcją .
Finansowanie pojedynczej transakcji uzależnione było od:
1. posiadania przez kredytobiorcę zdolności kredytowej do spłaty wnioskowanego zadłużenia w terminach uzgodnionych z Bankiem,
2. przedstawienia zabezpieczenia spłaty w formie i o wartości akceptowanej przez Bank, o ile przepisy wewnętrzne tego wymagały,
3. spełnienia innych kryteriów warunkujących podjęcie finansowania, w szczególności, wyniki dotychczasowej współpracy klienta z Bankiem oraz ocena historii kredytowej klienta w sektorze bankowym .
Bank ograniczył finansowanie wobec podmiotów, których działalność nie wspiera zrównoważonego biznesu przynoszącego korzyści środowisku, lokalnej społeczności, konsumentom oraz pracownikom poprzez wprowadzenie katalogu transakcji niezawieranych przez BOŚ zgodnie z założeniami ESG .
Zarządzanie ryzykiem kredytowym w ujęciu portfelowym realizowane było z wykorzystaniem różnych metod pomiaru i oceny ryzyka kredytowego, w tym :
1. apetytu na ryzyko kredytowe oraz limitów portfelowych dotyczących parametrów ryzyka kredytowego ,
2. kosztu ryzyka kredytowego, oczekiwanej straty kredytowej, prawdopodobieństwa niewypłacalności ,
3. analizy populacji kredytów udzielanych w danym okresie czasu (analiza „vintage”),
4. monitorowania limitów opartych na parametrach innych niż ryzyko kredytowe, mających wpływ na poziom ryzyka kredytowego portfela .
Roczne Sprawozdanie Finansowe BOŚ S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2024 r. w tys. zł.
32
W Banku funkcjonował Komitet Zarządzania Ryzykiem Kredytowym, kształtujący zasady zarządzania ryzykiem kredytowym i monitorowania tego ryzyka, w ramach określonych przez właściwą strategię, politykę lub zasady przyjęte przez Zarząd Banku lub Radę Nadzorczą .
Komitet działał w następujących podstawowych obszarach:
1. zarządzanie ryzykiem kredytowym i procesem kredytowym,
2. wycena aktywów,
3. modele i metodyki oceny ryzyka kredytowego.
Dodatkowo, wsparcie Rady Nadzorczej w nadzorze nad obszarem ryzyka zapewniał Komitet ds. Ryzyka. W skład Komitetu wchodzili członkowie Rady Nadzorczej. Do zadań Komitetu w szczególności należało: opiniowanie całościowej bieżącej i przyszłej gotowości Banku do podejmowania ryzyka, opiniowanie strategii zarządzania ryzykiem w działalności Banku, wspieranie Rady Nadzorczej we wdrażaniu tej strategii, a także weryfikowanie ceny aktywów i pasywów oferowanych klientom pod kątem modelu biznesowego Banku i strategii ryzyka .
Procesy ustalone w celu zarządzania ryzykiem
W roku 2024 Bank kontynuował działania nakierowane na poprawę efektywności procesów oceny ryzyka, w tym na optymalizację procesu monitorowania oraz procesu podejmowania decyzji kredytowych i obsługi wniosków kredytowych, a także na rzecz ograniczenia poziomu koncentracji portfela kredytowego.
W zakresie ryzyka koncentracji kredytowej Bank kontynuował działania mające na celu zmniejszenie zaangażowania w duże ekspozycje kredytowe oraz podmioty i grupy klientów powiązanych w celu obniżenia koncentracji w portfelu.
Regulacje i procesy kredytowe zostały dostosowane do wymogów Rekomendacji S i J KNF.
Bank wprowadził uproszczoną ścieżkę kredytową dla wystandaryzowanych małych ekspozycji wspierającą dywersyfikację portfela kredytowego. Bank dokonywał oceny ryzyka przed podjęciem decyzji o zaangażowaniu oraz przez cały okres funkcjonowania transakcji kredytowej, w ramach procesu monitorowania.
Częstotliwość i zakres monitorowania były zależne od poziomu identyfikowanego ryzyka oraz poziomu zaangażowania klientów wraz z podmiotami powiązanymi w BOŚ S.A Monitoring prowadzony był przez odrębną komórkę organizacyjną, wydzieloną w ramach struktur odpowiedzialnych za ocenę i zarządzanie ryzykiem kredytowym, zajmującą się monitoringiem portfela kredytowego i wyceną ekspozycji indywidualnie istotnych.
Ryzyko braku terminowej obsługi lub spłaty zadłużenia oraz ryzyko utraty lub spadku wartości przyjętego zabezpieczenia mitygowane było z wykorzystaniem systemu wczesnego ostrzegania zarządzanego przez komórkę odpowiedzialną za monitoring.
W przypadku zidentyfikowania sytuacji mogących zagrozić terminowej spłacie Bank podejmował działania upominawcze i restrukturyzacyjne wykorzystując w tym celu właściwe narzędzie informatyczne.
W Banku funkcjonowała Polityka zarządzania ekspozycjami nieobsługiwanymi, wskazująca kierunki działania w celu uzyskania określonej w czasie, redukcji ekspozycji nieobsługiwanych oraz plan operacyjny wspierający realizację tego działania.
W procesie oceny i monitorowania ryzyka Bank wykorzystywał informacje pochodzące z wewnętrznych baz danych oraz ze źródeł zewnętrznych, w tym z Biura Informacji Kredytowej S.A. i Krajowego Rejestru Długów lub Centralnej Bazy Danych – Bankowy Rejestr.
Bank oceniał ryzyko kredytowe z wykorzystaniem modeli ratingowych i scoringowych. Modele były budowane, rozwijane, monitorowane i nadzorowane w Obszarze Ryzyka z uwzględnieniem wewnętrznych i zewnętrznych wymogów w tym zakresie. Modele istotne podlegały okresowej, nie rzadziej niż raz do roku, walidacji dokonywanej przez niezależną komórkę walidacyjną.
W Banku funkcjonował wielostopniowy system podejmowania decyzji kredytowych, działający według zasady - im wyższy poziom ryzyka transakcji (wynikający m.in. z jej złożoności), kwoty zaangażowania lub sytuacji ekonomiczno-finansowej klienta, tym wyższy szczebel decyzyjny uprawniony do podjęcia decyzji. Szczeblami decyzyjnymi o najwyższych poziomach uprawnień był Komitet Kredytowy Centrali i Zarząd Banku. Decyzje kredytowe podejmowane były po wcześniejszej weryfikacji ryzyka dokonanej przez osobę wyspecjalizowaną w jego ocenie i mitygacji, tj. eksperta ds. ryzyka umiejscowionego w wyodrębnionej komórce organizacyjnej Centrali Banku, niezależnej od obszaru biznesowego Banku.
Roczne Sprawozdanie Finansowe BOŚ S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2024 r. w tys. zł.
33
Podejmując decyzje kredytowe w sprawie transakcji zawieranych z członkami organów Banku lub osobami zajmującymi stanowiska kierownicze w Banku albo podmiotami powiązanymi z nimi kapitałowo lub organizacyjnie, Bank uwzględniał wymogi ustawy Prawo bankowe.
W okresie objętym niniejszym sprawozdaniem finansowym Bank preferował udzielanie kredytów i pożyczek zabezpieczonych, przy czym w przypadku kredytów i pożyczek dla klientów segmentu detalicznego ustalono maksymalny poziom kredytów i pożyczek niezabezpieczonych. Poziom ten został ustalony z uwzględnieniem specyfiki produktowej, wpływu tych transakcji na wyniki Banku i wysokość potencjalnej straty.
Poziom zabezpieczenia był uzależniony od poziomu ryzyka generowanego przez transakcję, w szczególności od rodzaju transakcji i długości jej trwania.
Ustalając wartość zabezpieczenia Bank kierował się zasadą ostrożnej wyceny.
Przy wyborze formy zabezpieczenia Bank uwzględniał:
1. należytą ochronę interesów Banku,
2. wysokość kosztów związanych z ustanowieniem danego zabezpieczenia,
3. możliwość szybkiego upłynnienia danego zabezpieczenia.
Bank oceniając i monitorując wartość zabezpieczenia korzystał z zewnętrznych baz danych, w tym dla potrzeb weryfikacji lub aktualizacji wartości nieruchomości - z bazy AMRON oraz bazy Cenatorium sp. z o.o. oraz bazy Evaluer sp. z o.o.
Techniki służące do pomiaru ryzyka
Klient i transakcja podlegały wszechstronnej ocenie ryzyka kredytowego uwzględniającej wymagania nadzorcze w tym zakresie.
Bank różnicował modele oceny ryzyka w zależności od rodzaju klienta i transakcji kredytowej.
Model oceny ryzyka kredytowego dla osób fizycznych ubiegających się o finansowanie na cele niezwiązane z działalnością gospodarczą obejmował analizę ilościową polegającą na ustaleniu wysokości i stabilności źródeł spłaty zobowiązania kredytowego - oraz analizę jakościową, polegającą na ocenie cech klienta, które miały istotny wpływ na skłonność do spłaty zaciągniętego zobowiązania kredytowego w terminach określonych w umowie, w tym ocenę scoringową i ocenę zachowania klienta w oparciu o informacje z Biura Informacji Kredytowej S.A.
Model oceny ryzyka klientów ubiegających się o finansowanie na cele związane z prowadzeniem działalności gospodarczej lub statutowej (spółki komunalne) uwzględniał dwa obszary: ocenę klienta i ocenę transakcji.
Ocena klienta dokonywana była na podstawie elementów ilościowych i jakościowych. Ocena ilościowa dotyczyła podstawowych, z punktu widzenia generowania wyniku finansowego i zachowania płynności, obszarów działalności klienta. Ocena jakościowa (uzależniona od rodzaju klienta) obejmowała między innymi ocenę: planów rozwojowych, doświadczenia i umiejętności osób zarządzających, jakości relacji klienta z otoczeniem zewnętrznym, w tym z Bankiem.
Ocena klienta, w stopniu określonym w przepisach wewnętrznych, dokonywana była na tle sytuacji ekonomicznej branży, lokalnego rynku i kraju. Dodatkowo, przy wybranych transakcjach, ocena uwzględniała skalę narażenia klienta na negatywne skutki zmian stóp procentowych i kursów walutowych oraz stosowaną przez klienta politykę zabezpieczeń przed ryzykiem kursowym i stopy procentowej.
Model oceny ryzyka jednostek samorządu terytorialnego uwzględniał analizę klienta opierającą się o ocenę podstawowych wskaźników budżetowych, wskaźników zadłużenia oraz analizę transakcji opierającą się o ocenę planowanych wskaźników zadłużenia, jakości zabezpieczenia i długości trwania transakcji.
W przypadku finansowania klienta funkcjonującego w ramach grupy podmiotów powiązanych Bank oceniał ryzyko kredytowe z uwzględnieniem wpływu sytuacji grupy podmiotów powiązanych.
Ocena ryzyka kredytowego związanego z finansowaniem klientów instytucjonalnych obejmowała analizę występowania ryzyk ESG.
Ocena transakcji dokonywana była w szczególności na podstawie oceny celu finansowania, długości okresu kredytowania i wartości zabezpieczenia spłaty. Bank ustanawiał taką strukturę finansowania, aby zapewnić podział ryzyka pomiędzy kredytobiorcę i Bank, głównie poprzez odpowiednie do skali ryzyka, zaangażowanie środków własnych kredytobiorcy.
Roczne Sprawozdanie Finansowe BOŚ S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2024 r. w tys. zł.
34
Narzędzia do pomiaru ryzyka kredytowego
Bank wykorzystuje w celu pomiaru ryzyka kredytowego różnego rodzaju narzędzia/aplikacje, w których zostały zaimplementowane obowiązujące m.in. modele ratingowe lub scoringowe oraz metodyka oceny zdolności kredytowej.
Zróżnicowanie stosowanych aplikacji powiązane jest z segmentacją klienta lub rodzajami transakcji kredytowych.
Opis poszczególnych ryzyk koncentracji, sposobów ich pomiaru, monitorowania
Zarządzania ryzykiem koncentracji Bank dokonywał zgodnie z zasadami określonymi w „Polityce zarządzania ryzykiem koncentracji ”.
Bank identyfikował, dokonywał pomiaru, monitorował i raportował ryzyko koncentracji zaangażowania na poziomie :
1. pojedynczego klienta lub transakcji oraz
2. portfela kredytowego.
Na poziomie klienta i transakcji, ryzyko koncentracji zaangażowania zarządzane było poprzez przestrzeganie nadzorczych limitów zaangażowania, w szczególności wynikających z przepisów Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 575/2013 z dnia 26 czerwca 2013 roku lub Prawa Bankowego, jak również poprzez stosowanie zasady uzależniającej przebieg procesu oceny i monitorowania ryzyka od kwoty zaangażowania kredytowego.
Na poziomie portfela kredytowego zarządzanie koncentracją zaangażowań dokonywane było poprzez przestrzeganie limitów zewnętrznych, wewnętrznych lub wartości ostrzegawczych oraz akceptowalnego poziomu apetytu na ryzyko kredytowe określonego zestawem wskaźników i miar uwzględniających także ryzyko ESG. Poziomy limitów wewnętrznych zatwierdzane były przez Zarząd Banku, apetyt na ryzyko także przez Radę Nadzorczą.
W szczególności Bank stosował następujące limity:
geograficzne – zaangażowanie wobec innych krajów,
dotyczące parametrów produktowych – np. maksymalne LTV,
dotyczące portfela kredytów zabezpieczonych hipotecznie i finansujących nieruchomości – wynikające z Rekomendacji KNF,
dotyczące branż działalności gospodarczej,
udziału kredytów walutowych w portfelu kredytów Banku,
łącznego zaangażowania wobec podmiotów lub grup podmiotów powiązanych, wobec których zaangażowanie Banku przekracza 10% Tier I,
łącznego zaangażowania wobec podmiotów lub grup podmiotów powiązanych, uzależnione od ratingu podmiotu lub grupy podmiotów powiązanych,
limit na ekspozycje kredytowe wobec spółek zależnych Banku,
limit na transakcje z odstępstwami od zasad kredytowania określonych w procedurach wewnętrznych, wpływających na wzrost ryzyka kredytowego.
Bank stosował w procesie zarządzania ryzykiem koncentracji system wskaźników wczesnego ostrzegania dla limitów wewnętrznych. Podstawowe założenie systemu opierały się na wyróżnieniu trzech poziomów wykorzystania limitu i stopniowym wdrażaniu działań mitygujących ryzyko przekroczenia limitu w zależności od poziomu jego wykorzystania.
Poziom wykorzystania limitów był cyklicznie monitorowany i raportowany organom Banku w trybie wynikającym z regulacji wewnętrznych Banku.
W 2024 roku dokonano aktualizacji limitów wewnętrznych w obszarze ryzyka kredytowego celem m.in.: zmniejszenia zaangażowania w duże ekspozycje kredytowe, obniżenia koncentracji w portfelu kredytowym, a także zwiększenia efektywności zarządzania ryzykiem koncentracji na poziomie skonsolidowanym.
9.1.1. Opis metodologii rozpoznawania utraty wartości ekspozycji kredytowych
Na każdy dzień sprawozdawczy Bank dokonuje przeglądu ekspozycji kredytowych polegającego na identyfikacji ekspozycji kredytowych zagrożonych utratą wartości oraz ekspozycji, w odniesieniu do których odnotowano znaczny wzrost ryzyka kredytowego od momentu początkowego ujęcia - biorąc pod uwagę racjonalne i możliwe do udokumentowania informacje, włączając w to dane dotyczące przyszłości. Następnie wyznacza odpis na
Roczne Sprawozdanie Finansowe BOŚ S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2024 r. w tys. zł.
35
oczekiwane straty kredytowe w oparciu o podział ekspozycji na koszyki w zależności od zmian dotyczących jakości kredytowej.
Bank przeprowadza podział ekspozycji kredytowych, uwzględniając wielkość ich zaangażowania oraz charakterystykę ryzyka, na ekspozycje wyceniane metodą indywidualną i metodą grupową oraz przeprowadza ocenę tych ekspozycji pod względem wystąpienia przesłanek wskazujących na utratę ich wartości.
Za ekspozycje kredytowe, które utraciły wartość Bank uznaje te ekspozycje, dla których wystąpiły przesłanki utraty wartości wynikające z jednego lub więcej zdarzeń mających potencjalny wpływ na oczekiwane przepływy pieniężne wynikające z tej ekspozycji, których wiarygodne oszacowanie jest możliwe.
Bank uznaje przeterminowane zobowiązanie kredytowe za istotne w przypadku, gdy zostały przekroczone oba progi istotności:
1. suma wszystkich przeterminowanych zobowiązań dłużnika przekracza kwotę 400 w przypadku ekspozycji detalicznych lub 2 000 zł dla ekspozycji niedetalicznych (próg bezwzględny) oraz
2. udział zobowiązania przeterminowanego w zaangażowaniu bilansowym dłużnika jest większy niż 1% (próg względny).
Obliczanie liczby dni przeterminowania odbywa się na poziomie dłużnika i rozpoczyna się w momencie wystąpienia istotnego przeterminowania tj. przekroczenia łącznie bezwzględnego i względnego progu istotności.
Za przesłanki utraty wartości Bank uznaje w szczególności:
1. istotne opóźnienie w spłacie kapitału lub odsetek przekraczające 90 dni,
2. restrukturyzacja awaryjna ekspozycji kredytowej,
3. pogorszenie się w okresie kredytowania sytuacji ekonomiczno-finansowej dłużnika,
4. złożenie przez Bank wniosku o wszczęcie postępowania egzekucyjnego wobec dłużnika lub przystąpienie do egzekucji wszczętej na wniosek innego wierzyciela lub powzięcie informacji o prowadzeniu egzekucji wobec dłużnika,
5. zakwestionowanie należności przez dłużnika na drodze postępowania sądowego,
6. postawienie należności w stan wymagalności wskutek dokonanego przez Bank wypowiedzenia,
7. oszustwo (fraud),
8. złożenie wniosku o ogłoszenie upadłości dłużnika, ogłoszenie upadłości, wysokie prawdopodobieństwo upadłości lub innej reorganizacji wpływające na pogorszenie się sytuacji finansowej i wypłacalności dłużnika,
9. powzięcie informacji o złożeniu wniosku o postępowanie restrukturyzacyjne/sanacyjne lub objęcie dłużnika trybem postępowania restrukturyzacyjnego zgodnie z ustawą z dnia 15 maja 2015 roku Prawo restrukturyzacyjne,
10. powzięcie informacji o ustanowieniu zarządu komisarycznego nad działalnością dłużnika lub zawieszenie działalności dłużnika,
11. zbyto/planowane jest zbycie ekspozycji ze stratą ekonomiczną przekraczającą próg 5%,
12. niespłacenie przez dłużnika kwoty zrealizowanego poręczenia Skarbu Państwa
Pomiar utraty wartości ekspozycji kredytowych metodą indywidualną oparty jest na wyliczeniu bieżącej wartości oczekiwanych przyszłych przepływów pieniężnych zdyskontowanych z zastosowaniem pierwotnej efektywnej stopy procentowej. W przypadku kredytów, dla których zostało ustanowione zabezpieczenie, bieżąca wartość oczekiwanych przyszłych przepływów pieniężnych uwzględnia przepływy pieniężne, które mogą zostać uzyskane z egzekucji przedmiotu zabezpieczenia, pomniejszone o koszty egzekucji oraz sprzedaży przedmiotu. W wyniku obniżenia wartości bieżącej możliwych do realizacji przepływów pieniężnych, tworzony jest odpis z tytułu utraty wartości odpowiadający przewidywanej stracie kredytowej z tytułu niewywiązania się dłużnika z zobowiązań wobec Banku.
Roczne Sprawozdanie Finansowe BOŚ S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2024 r. w tys. zł.
36
Metodę indywidualną pomiaru utraty wartości stosuje się w odniesieniu do:
1. ekspozycji kredytowych indywidualnie istotnych:
spełniających przesłanki indywidualnej utraty wartości lub znajdujących się w okresie kwarantanny lub
dotyczących klienta, wobec którego Bank posiada inne ekspozycje kredytowe, dla których rozpoznano przesłankę indywidualnej utraty wartości (propagacja utraty wartości) lub
2. ekspozycji kredytowych indywidualnie nieistotnych, dla których jest identyfikowana przesłanka utraty wartości lub ekspozycje znajdują się w okresie kwarantanny, o ile na moment rozpoznania utraty wartości były znaczące indywidualnie oraz spełniały dodatkowe warunki określone przez Bank,
3. ekspozycji kredytowych nieistotnych, posiadających nietypowe charakterystyki ryzyka kredytowego.
Poziom odpisów z tytułu utraty wartości na należności uznane za indywidualnie nieistotne, dla których stwierdzono wystąpienie przesłanki utraty wartości dokonywany jest w oparciu o parametry pomiaru utraty wartości szacowane metodami statystycznymi na podstawie danych historycznych, dla wyodrębnionych portfeli, grupowanych dla celów łącznego pomiaru utraty wartości według podobnych charakterystyk ryzyka kredytowego. Historyczne trendy strat są oczyszczane ze zdarzeń jednorazowych.
Odwrócenie straty, czyli ponowna klasyfikacja kredytu jako bez utraty wartości możliwa jest po ustąpieniu przesłanki oraz upływie określonego okresu kwarantanny, w którym przesłanka nie jest identyfikowana
Dla ekspozycji, dla których nie zidentyfikowano przesłanki utraty wartości, Bank tworzy odpis z tytułu oczekiwanych strat kredytowych wyznaczany metodą grupową.
Na potrzeby oceny czy od momentu początkowego ujęcia aktywa finansowego nastąpił istotny wzrost ryzyka kredytowego Bank porównuje poziom ryzyka niewywiązania z zobowiązania w czasie oczekiwanego okresu udzielonego finansowania na dzień sprawozdawczy oraz na datę początkowego ujęcia. Bank uznaje, że dla danego aktywa został zidentyfikowany istotny wzrost ryzyka kredytowego, jeśli zostanie spełnione kryterium ilościowe lub kryteria jakościowe. Wystąpienie danego kryterium jest weryfikowane na poziomie ekspozycji.
Kryteria ilościowe
Bank na potrzeby identyfikacji istotnego pogorszenia jakości kredytowej stosuje miary względnie i bezwzględne. Reklasyfikacja ekspozycji do koszyka 2 w przypadku ekspozycji klientów detalicznych wyznaczana jest jako różnica (próg bezwzględny) oraz iloraz (próg względny):
1. bieżącej oceny ryzyka kredytowego określonej jako dożywotnie PD w horyzoncie od daty sprawozdawczej do daty zapadalności, wyznaczone na podstawie charakterystyk obowiązujących na datę sprawozdawczą,
2. pierwotnej oceny ryzyka kredytowego określonej jako dożywotnie PD w okresie od daty sprawozdawczej do daty zapadalności, wyznaczone na podstawie charakterystyk obowiązujących na datę początkowego ujęcia.
Ocena istotnego pogorszenia ryzyka kredytowego przeprowadzana jest przez porównanie obserwowanej wartości relatywnej zmiany w ocenie ryzyka z wartością teoretyczną, która stanowi próg, powyżej którego Bank uznaje, nastąpiło istotne pogorszenie ryzyka kredytowego.
Próg alokacji na poziomie pojedynczej ekspozycji wyznaczany jest poprzez model statystyczny w oparciu m.in. o informacje na temat oceny ryzyka kredytowego na datę początkowego ujęcia oraz czas od daty początkowego ujęcia ekspozycji.
Klasyfikacja do koszyka 2 w przypadku ekspozycji klientów korporacyjnych, oparta jest na założeniu stałego ratingu w czasie (Bank nie oczekiwał poprawy oceny ratingowej w czasie) i następuje w sytuacji pogorszenia się w okresie kredytowania sytuacji ekonomiczno-finansowej dłużnika, wyrażającego się zaklasyfikowaniem do klasy ratingowej 12 lub 13 lub reklasyfikacji do ratingu 9-11 w przypadku, gdy rating wyznaczony na moment początkowego ujęcia był niższy niż 6.
Kryteria jakościowe
Bank dokonuje klasyfikacji ekspozycji do koszyka 2 w przypadku, gdy występuje:
1. opóźnienie w spłacie (powyżej określonych progów materialności) powyżej 30 dni na datę sprawozdawczą lub co najmniej raz w ciągu trzech ostatnich dat raportowych,
2. restrukturyzacja ekspozycji, dla której ustąpiła przesłanka utraty wartości oraz upłynął okres kwarantanny, w którym przesłanka ta nie była identyfikowana,
3. status forborne,
4. klasyfikacja Klienta na Watch-Listę,
5. opóźnienie w spłacie (bez uwzględniania progów materialności) powyżej 90 dni na datę sprawozdawczą,
6. brak oceny ryzyka kredytowego ekspozycji na moment początkowego ujęcia.
Roczne Sprawozdanie Finansowe BOŚ S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2024 r. w tys. zł.
37
Zgodnie z MSSF 9 pkt 5.5.10 Bank wyodrębnia ekspozycje o niskim ryzyku kredytowym. Ekspozycja kredytowa wiąże się z niskim ryzykiem niewykonania zobowiązania, w przypadku, gdy pożyczkobiorca ma wysoką krótkoterminową zdolność spełniania swych obowiązków w zakresie wynikającym z umowy, a niekorzystne zmiany warunków gospodarczych i biznesowych w dłuższej perspektywie mogą lecz niekoniecznie muszą ograniczyć zdolność pożyczkobiorcy do wypełniania jego obowiązków w zakresie wynikających z umowy przepływów pieniężnych.
Bank stosuje kryterium niskiego ryzyka (Low Credit Risk) dla ekspozycji Skarbu Państwa, Narodowego Banku Polskiego, Banku Gospodarstwa Krajowego, instytucji administracji państwowej szczebla centralnego, izb rozliczeniowych, Europejskiego Banku Inwestycyjnego, oraz jednostek samorządu terytorialnego, które nie spełnią jakościowych czynników klasyfikacji do koszyka 2 oraz dla których nie zidentyfikowano przesłanek utraty wartości.
Bank na potrzeby szacowania odpisów z tytułu utraty wartości (oczekiwanych strat oczekiwanych) kontynuuje wykorzystywanie własnych oszacowań parametrów ryzyka bazujących na modelach wewnętrznych uwzględniających wymogi MSSF 9 (takie jak: oszacowanie parametrów w horyzoncie czasu życia ekspozycji czy uwzględnienie przyszłych warunków makroekonomicznych). Bank wypracował metodologię dla parametrów modeli oraz zbudował modele zgodne z MSSF 9. Oczekiwane straty kredytowe stanowią iloczyn indywidualnych dla każdej ekspozycji oszacowanych wartości parametrów PD, LGD i EAD, a finalna wartość oczekiwanych strat kredytowych jest sumą oczekiwanych strat kredytowych w poszczególnych okresach w zależności od koszyka (w horyzoncie 12 miesięcy lub pozostałego czasu życia ekspozycji), zdyskontowanych efektywną stopą procentową. Oszacowane parametry zgodnie z założeniami MSSF 9 podlegają korekcie z tytułu oczekiwań w zakresie sytuacji makroekonomicznej. Bank koryguje parametry ryzyka w celu uwzględnienia przyszłych informacji makroekonomicznych dla portfeli, dla których zidentyfikował zależność. Źródłem informacji o wartościach czynników makroekonomicznych są prognozy sporządzone przez analityków ekonomicznych Banku.
Metodyka i założenia przyjęte przez Bank do szacowania utraty wartości podlegają regularnej analizie w celu zmniejszenia rozbieżności pomiędzy stratami szacowanymi a rzeczywistymi. W celu oceny adekwatności odpisów z tytułu utraty wartości, wyznaczonych zarówno w ramach analizy grupowej, jak i indywidualnej przeprowadzana jest weryfikacja historyczna (backtesting), której wyniki brane pod uwagę przy określeniu działań wpływających na poprawę jakości procesu.
9.1.2. Należności od innych banków
Poniżej zaprezentowano wartości brutto należności od innych banków w podziale na grupy ratingowe:
31-12-2024
31-12-2023
dane przekształcone
AA-
-
130
A+
1 111
-
A
13 039
897
A-
214
-
BBB+
-
3 559
bez ratingu
-
14 682
Razem
14 364
19 268
Roczne Sprawozdanie Finansowe BOŚ S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2024 r. w tys. zł.
38
Rating wewnętrzny
Odpowiadająca ujednolicona klasa wg zewnętrznych agencji ratingowych
31-12-2024
Odpowiadająca ujednolicona klasa wg zewnętrznych agencji ratingowych
31-12-2023
dane przekształcone
A
AAA, AA+, AA, AA-
AAA, AA+, AA, AA-
B
A+, A, A-
A+, A, A-
C
BBB+, BBB, BBB-
BBB+, BBB, BBB-
D
BB+, BB, BB-, B+, B, B-
BB+, BB, BB-, B+, B, B-
E
-
14 682
Razem
-
14 682
Dane przekształcone w związku ze zmianą opisaną w nocie 6.2 Porównywalność z danymi okresu poprzedniego .
9.1.3. Należności od klientów
31-12-2024
31-12-2023
NALEŻNOŚCI OD KLIENTÓW WYCENIANE WG ZAMORTYZOWANEGO KOSZTU
Należności od klientów bez przesłanki utraty wartości, w tym:
9 354 488
10 176 579
ekspozycje, dla których od momentu początkowego ujęcia nie nastąpił istotny wzrost ryzyka kredytowego (koszyk 1)
7 174 053
8 915 035
ekspozycje, dla których od momentu początkowego ujęcia nastąpił istotny wzrost ryzyka (koszyk 2)
2 180 435
1 261 544
Należności od klientów posiadające przesłanki utraty wartości
i wykazujące utratę wartości (koszyk 3)
1 540 345
1 421 288
Należności od klientów dotknięte utratą wartości na dzień początkowego ujęcia (POCI)
120 998
100 869
Razem należności od klientów wyceniane wg zamortyzowanego kosztu (brutto)
11 015 831
11 698 736
Odpisy z tytułu utraty wartości na:
należności od klientów – (koszyk 1)
- 66 378
- 117 170
należności od klientów – (koszyk 2)
- 99 883
- 78 490
należności od klientów – (koszyk 3) wykazujące utratę wartości
- 763 327
- 740 917
należności od klientów dotknięte utratą wartości na dzień początkowego ujęcia (POCI)
5 971
18 452
Razem odpisy z tytułu utraty wartości
- 923 617
- 918 125
Razem należności od klientów wyceniane wg zamortyzowanego kosztu (netto)
10 092 214
10 780 611
NALEŻNOŚCI OD KLIENTÓW WYCENIANE WG WARTOŚCI GODZIWEJ PRZEZ WYNIK FINANSOWY
Wartość godziwa
32
139
Razem należności od klientów wyceniane wg wartości godziwej przez wynik finansowy
32
139
Złożone depozyty zabezpieczające
27 862
34 296
Pozostałe należności
3 419
4 215
Razem należności od klientów
10 123 527
10 819 261
Roczne Sprawozdanie Finansowe BOŚ S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2024 r. w tys. zł.
39
Klasyfikacja należności od klientów wg metody wyceny w podziale na segmenty
31-12-2024
Klient instytucjonalny
Klient detaliczny
Klient detaliczny - kredyty mieszkaniowe
Klient detaliczny - pozostałe kredyty
Razem
NALEŻNOŚCI OD KLIENTÓW WYCENIANE WG ZAMORTYZOWANEGO KOSZTU
Należności od klientów bez przesłanki utraty wartości,
w tym:
7 567 363
1 787 125
1 402 183
384 942
9 354 488
ekspozycje, dla których od momentu początkowego ujęcia nie nastąpił istotny wzrost ryzyka kredytowego (koszyk 1)
5 442 628
1 731 425
1 361 310
370 115
7 174 053
ekspozycje, dla których od momentu początkowego ujęcia nastąpił istotny wzrost ryzyka (koszyk 2)
2 124 735
55 700
40 873
14 827
2 180 435
Należności od klientów posiadające przesłanki utraty wartości i wykazujące utratę wartości (koszyk 3), w tym:
1 237 766
302 579
151016
151 563
1 540 345
oceniane indywidualnie
1 156 501
66 622
51 044
15 578
1 223 123
Należności od klientów dotknięte utratą wartości na dzień początkowego ujęcia (POCI)
120 324
674
655
19
120 998
oceniane indywidualnie
116 790
510
510
-
117 300
Razem należności od klientów wyceniane wg zamortyzowanego kosztu (brutto)
8 925 453
2 090 378
1 553 854
536 524
11 015 831
Odpisy z tytułu utraty wartości na:
należności od klientów – (koszyk 1)
-59 251
-7 127
-2 818
-4 309
-66 378
należności od klientów – (koszyk 2)
-98 004
-1 879
-791
-1 088
-99 883
należności od klientów – (koszyk 3) wykazujące utratę wartości, w tym:
-556 634
-206 693
-77 811
-128 882
-763 327
oceniane indywidualnie
-510 989
-38 517
-29 290
-9 227
-549 506
należności od klientów dotknięte utratą wartości na dzień początkowego ujęcia (POCI)
6 119
-148
-132
-16
5 971
oceniane indywidualnie
6 538
-5
-5
-
6 533
Razem odpisy z tytułu utraty wartości
-707 770
-215 847
-81 552
-134 295
-923 617
Razem należności od klientów wyceniane wg zamortyzowanego kosztu (netto)
8 217 683
1 874 531
1 472 302
402 229
10 092 214
NALEŻNOŚCI OD KLIENTÓW WYCENIANE WG WARTOŚCI GODZIWEJ PRZEZ WYNIK FINANSOWY
Wartość godziwa
7
25
10
15
32
Razem należności od klientów wyceniane wg wartości godziwej przez wynik finansowy
7
25
10
15
32
Złożone depozyty zabezpieczające
27 862
-
-
-
27 862
Pozostałe należności
3 419
-
-
-
3 419
Razem należności od klientów
8 248 971
1 874 556
1 472 312
402 244
10 123 527
Roczne Sprawozdanie Finansowe BOŚ S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2024 r. w tys. zł.
40
31-12-2023
Klient instytucjonalny
Klient detaliczny
Klient detaliczny - kredyty mieszkaniowe
Klient detaliczny - pozostałe kredyty
Razem
NALEŻNOŚCI OD KLIENTÓW WYCENIANE WG ZAMORTYZOWANEGO KOSZTU
Należności od klientów bez przesłanki utraty wartości, w tym:
8 108 137
2 068 442
1 635 343
433 099
10 176 579
ekspozycje, dla których od momentu początkowego ujęcia nie nastąpił istotny wzrost ryzyka kredytowego (koszyk 1)
6 933 330
1 981 705
1 572 908
408 797
8 915 035
ekspozycje, dla których od momentu początkowego ujęcia nastąpił istotny wzrost ryzyka (koszyk 2)
1 174 807
86 737
62 435
24 302
1 261 544
Należności od klientów posiadające przesłanki utraty wartości i wykazujące utratę wartości (koszyk 3), w tym:
1 110 324
310 964
168 129
142 835
1 421 288
oceniane indywidualnie
1 090 433
65 413
50 144
15 269
1 155 846
Należności od klientów dotknięte utratą wartości na dzień początkowego ujęcia (POCI)
100 145
724
700
24
100 869
oceniane indywidualnie
40 706
500
500
-
41 206
Razem należności od klientów wyceniane wg zamortyzowanego kosztu (brutto)
9 318 606
2 380 130
1 804 172
575 958
11 698 736
Odpisy z tytułu utraty wartości na:
należności od klientów – (koszyk 1)
-102 897
-14 273
-5 371
-8 902
-117 170
należności od klientów – (koszyk 2)
-73 651
-4 839
-2 383
-2 456
-78 490
należności od klientów – (koszyk 3) wykazujące utratę wartości, w tym:
-521 033
-219 884
-101 249
-118 635
-740 917
oceniane indywidualnie
-504 412
-34 491
-26 385
-8 106
-538 903
Należności od klientów dotknięte utratą wartości na dzień początkowego ujęcia (POCI)
18 643
-191
-167
-24
18 452
oceniane indywidualnie
-2 962
6
6
-
-2 956
Razem odpisy z tytułu utraty wartości
-678 938
-239 187
-109 170
-130 017
-918 125
Razem należności od klientów wyceniane wg zamortyzowanego kosztu (netto)
8 639 668
2 140 943
1 695 002
445 941
10 780 611
NALEŻNOŚCI OD KLIENTÓW WYCENIANE WG WARTOŚCI GODZIWEJ PRZEZ WYNIK FINANSOWY
Wartość godziwa
30
109
43
66
139
Razem należności od klientów wyceniane wg wartości godziwej przez wynik finansowy
30
109
43
66
139
Złożone depozyty zabezpieczające
34 296
-
-
-
34 296
Pozostałe należności
4 215
-
-
-
4 215
Razem należności od klientów
8 678 209
2 141 052
1 695 045
446 007
10 819 261
Roczne Sprawozdanie Finansowe BOŚ S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2024 r. w tys. zł.
41
Należności od klientów wycenianie wg zamortyzowanego kosztu (wartość brutto), które nie są zaległe i w przypadku których nie nastąpiła utrata wartości
Dla należności wycenianych wg zamortyzowanego kosztu, dla których nie zanotowano żadnych opóźnień w spłacie (nawet 1 dnia) nie rozpoznaje się utraty wartości pod warunkiem, że nie wystąpiły inne przesłanki utraty wartości. to należności klientów o dobrej sytuacji ekonomiczno-finansowej, o regularnych spłatach, dla których nie występowały przesłanki utraty wartości, a odpisy tworzono na poniesione, lecz niezidentyfikowane straty.
Ogólna charakterystyka klas ratingowych przedstawia się następująco:
Rating 1 Najwyższa jakość kredytowa
Rating 2 Bardzo wysoka jakość kredytowa
Rating 3 Wysoka jakość kredytowa
Ratingi 4-5 Bardzo dobra jakość kredytowa
Ratingi 6-7 Dobra jakość kredytowa
Ratingi 8-9 Zadowalająca jakość kredytowa
Ratingi 10-11 Przeciętna i słaba jakość kredytowa
Ratingi 12-13 Bardzo słaba jakość kredytowa
Ratingi 14-16 Brak zdolności kredytowej (jakość kredytowa nie występuje)
Kwoty brutto należności od klientów wyceniane wg zamortyzowanego kosztu, które nie były przeterminowane i dla których nie rozpoznano utraty wartości w podziale na klasy klientów
Rating*
31-12-2024
31-12-2023
Należności od klientów instytucjonalnych
(1-3)
10 317
30 388
(4-5)
256 937
257 525
(6-7)
1 346 693
1 398 678
(8-9)
2 569 862
2 619 766
(10-11)
2 686 597
2 788 884
(12-13)
661 939
616 120
bez ratingu
4 037
360 543
Razem należności od klientów instytucjonalnych
7 536 382
8 071 904
Należności od klientów detalicznych
bez ratingu
1 731 655
1 993 336
Razem należności od klientów detalicznych
1 731 655
1 993 336
Razem
9 268 037
10 065 240
Klasy ratingowe są prezentowane według stanu na datę sprawozdawczą.
*\ Oceny są zgodne z wewnętrzną klasyfikacją Banku, gdzie ”1” oznacza najlepszą, a ”16” najgorszą klasyfikację.
Roczne Sprawozdanie Finansowe BOŚ S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2024 r. w tys. zł.
42
Należności od klientów wycenianie wg zamortyzowanego kosztu (wartości brutto), które są zaległe na dzień sprawozdawczy, lecz w przypadku których nie nastąpiła utrata wartości w podziale na klasy klientów i dni opóźnienia w spłacie wraz z ogólną charakterystyką
Jako zaangażowanie przeterminowane przyjmuje się sumę należności od klientów Banku przeterminowanych o jeden lub więcej dni, stosowaną zgodnie z definicją w nocie 9.1.1. Opis metodologii rozpoznawania utraty wartości ekspozycji kredytowych.
Poniżej zaprezentowano w podziale na opóźnienie w spłacie kwoty brutto należności od klientów wyceniane wg zamortyzowanego kosztu, dla których nie występuje istotne przeterminowanie przekraczające 90 dni i dla których nie rozpoznano utraty wartości w podziale na klasy klientów:
31-12-2024
Opóźnienia w spłacie
Klient instytucjonalny
Klient detaliczny
Razem
od 1 do 30 dni
30 653
42 938
73 591
od 31 do 60 dni
328
8 137
8 465
od 61 do 90 dni
-
1 893
1 893
pow. 90 dni
-
2 502
2 502
Razem
30 981
55 470
86 451
31-12-2023
Opóźnienia w spłacie
Klient instytucjonalny
Klient detaliczny
Razem
od 1 do 30 dni
95 564
56 459
152 023
od 31 do 60 dni
-
11 703
11 703
od 61 do 90 dni
-
4 877
4 877
pow. 90 dni
-
2 067
2 067
Razem
95 564
75 106
170 670
Należności od klientów wycenianie wg zamortyzowanego kosztu (wartości brutto), w przypadku których wykazano utratę wartości w podziale na klasy klientów wraz z ogólną charakterystyką
Poniżej przedstawiono wycenianie wg zamortyzowanego kosztu należności od klientów, w przypadku których wykazano utratę wartości w podziale na segmenty:
31-12-2024
31-12-2023
Należności od klientów instytucjonalnych
1 237 766
1 151 137
Należności od klientów detalicznych
302 579
311 688
Razem
1 540 345
1 462 825
Parametry modeli MSSF 9
Poniższe tabele przedstawiają wartości parametrów wejściowych modeli MSSF9, wykorzystywanych przez Bank w procesie kalkulacji oczekiwanych strat kredytowych, dla homogenicznych portfeli, zgodnie z wymogami zawartymi w Rekomendacji R Komisji Nadzoru Finansowego.
Roczne Sprawozdanie Finansowe BOŚ S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2024 r. w tys. zł.
43
Homogeniczny portfel ekspozycji - Klienci indywidualni – HIPOTEKI za 2024 rok
Skala PD
Pierwotne ekspozycje bilansowe brutto
Ekspozycje pozabilansowe
EAD po ograniczeniu ryzyka kredytowego i zastosowaniu współczynnika konwersji kredytowej
Średni PD wyrażone
w % - dopuszczalny zakres
(od 0% do 100%)
Liczba ekspozycji
Średni LGD wyrażone
w %
Średni termin zapadalności
Oczekiwana strata kredytowa (ECL)
od 0,00 do <0,15%
21
-
21
0,10%
12
10,00%
1
-
od 0,15% do <0,25%
23
-
22
0,21%
10
10,00%
3
-
od 0,25% do <0,50%
145
-
144
0,42%
27
11,39%
5
-
od 0,5% do <0,75%
210
-
208
0,65%
34
10,05%
7
-
od 0,75% do <2,50%
1 168 998
5 215
1 163 389
1,47%
8 349
10,55%
163
1 741
od 2,50% do <10,00%
185 523
4 459
184 319
4,45%
1 000
12,08%
199
937
od 10,00% do <45,00%
5 773
-
5 559
21,53%
69
12,20%
123
133
koszyk 1
od 45,00% do <100,00%
-
-
-
0,00%
-
0,00%
-
-
od 0,00 do <0,15%
-
-
-
0,00%
-
0,00%
-
-
od 0,15% do <0,25%
-
-
-
0,00%
-
0,00%
-
-
od 0,25% do <0,50%
-
-
-
0,00%
-
0,00%
-
-
od 0,5% do <0,75%
-
-
-
0,00%
-
0,00%
-
-
od 0,75% do <2,50%
58
-
17
1,49%
6
10,00%
15
-
od 2,50% do <10,00%
846
-
773
7,56%
32
11,12%
38
4
od 10,00% do <45,00%
37 797
-
35 550
24,57%
244
11,28%
183
558
koszyk 2
od 45,00% do <100,00%
2 155
-
1 347
76,65%
21
11,00%
128
239
Roczne Sprawozdanie Finansowe BOŚ S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2024 r. w tys. zł.
44
Czas w defaulcie
EAD po ograniczeniu ryzyka kredytowego i zastosowaniu współczynnika konwersji kredytowej
Liczba ekspozycji
Średni LGD wyrażone
w %
Oczekiwana strata kredytowa (ECL)
do 12 miesięcy
29 667
205
23,60%
7 435
od 13 do 24 miesięcy
5 993
67
26,94%
2 634
od 25 do 36 miesięcy
12 136
137
14,27%
3 675
od 37 do 48 miesięcy
3 006
40
30,93%
2 034
od 49 do 60 miesięcy
2 166
26
42,61%
3 187
od 61 do 84 miesięcy
4 191
61
44,83%
7 676
koszyk 3
powyżej 84 miesięcy
13 645
284
46,43%
54 444
do 12 miesięcy
-
-
0,00%
-
od 13 do 24 miesięcy
-
-
0,00%
-
od 25 do 36 miesięcy
-
-
0,00%
-
od 37 do 48 miesięcy
-
-
0,00%
-
od 49 do 60 miesięcy
-
-
0,00%
-
od 61 do 84 miesięcy
-
-
0,00%
-
POCI
powyżej 84 miesięcy
510
2
13,06%
436
Roczne Sprawozdanie Finansowe BOŚ S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2024 r. w tys. zł.
45
Homogeniczny portfel ekspozycji - Klienci indywidualni - POZOSTAŁE (BEZ HIPOTEK) za 2024 rok
Skala PD
Pierwotne ekspozycje bilansowe brutto
Ekspozycje pozabilansowe
EAD po ograniczeniu ryzyka kredytowego i zastosowaniu współczynnika konwersji kredytowej
Średni PD wyrażone w % - dopuszczalny zakres (od 0% do 100%)
Liczba ekspozycji
Średni LGD wyrażone w %
Średni termin zapadalności
Oczekiwana strata kredytowa (ECL)
od 0,00 do <0,15%
11 551
11 235
16 394
0,07%
3 466
50,29%
2
4
od 0,15% do <0,25%
3 162
8 640
6 248
0,19%
870
50,35%
3
3
od 0,25% do <0,50%
8 398
6 720
10 824
0,37%
1 595
50,62%
5
15
od 0,5% do <0,75%
87 812
6 948
89 741
0,70%
4 298
50,15%
45
283
od 0,75% do <2,50%
204 966
25 368
209 593
1,68%
7 854
47,52%
37
1 519
od 2,50% do <10,00%
41 730
33 913
56 400
4,68%
3 786
46,92%
24
873
od 10,00% do <45,00%
15 390
65
13 542
20,04%
404
58,52%
50
1 596
koszyk 1
od 45,00% do <100,00%
96
27
94
64,21%
8
50,14%
17
23
od 0,00 do <0,15%
186
960
629
0,02%
156
50,17%
1
-
od 0,15% do <0,25%
17
14
17
0,21%
8
48,88%
3
-
od 0,25% do <0,50%
34
15
38
0,46%
11
55,95%
5
-
od 0,5% do <0,75%
19
28
26
0,60%
8
50,59%
7
-
od 0,75% do <2,50%
511
97
512
1,84%
58
51,05%
15
3
od 2,50% do <10,00%
2 212
154
2 070
4,50%
89
48,38%
50
31
od 10,00% do <45,00%
5 674
4
4 535
26,01%
117
22,28%
79
257
koszyk 2
od 45,00% do <100,00%
2 147
40
1 538
79,51%
63
57,13%
49
737
Roczne Sprawozdanie Finansowe BOŚ S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2024 r. w tys. zł.
46
Czas w defaulcie
EAD po ograniczeniu ryzyka kredytowego i zastosowaniu współczynnika konwersji kredytowej
Liczba ekspozycji
Średni LGD wyrażone w %
Oczekiwana strata kredytowa (ECL)
do 12 miesięcy
8 905
530
61,78%
6 890
od 13 do 24 miesięcy
5 327
476
70,53%
9 674
od 25 do 36 miesięcy
6 066
745
67,93%
17 222
od 37 do 48 miesięcy
1 732
608
72,63%
22 694
od 49 do 60 miesięcy
3 186
631
57,26%
29 579
od 61 do 84 miesięcy
2 500
393
90,41%
12 726
koszyk 3
powyżej 84 miesięcy
7 070
651
70,68%
36 206
do 12 miesięcy
-
-
0,00%
-
od 13 do 24 miesięcy
-
-
0,00%
-
od 25 do 36 miesięcy
-
-
0,00%
-
od 37 do 48 miesięcy
-
-
0,00%
-
od 49 do 60 miesięcy
-
1
0,00%
12
od 61 do 84 miesięcy
-
-
0,00%
-
POCI
Powyżej 84 miesięcy
-
1
0,00%
60
Roczne Sprawozdanie Finansowe BOŚ S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2024 r. w tys. zł.
47
Homogeniczny portfel ekspozycji - Klienci instytucjonalni za 2024 rok
Skala PD
Pierwotne ekspozycje bilansowe brutto
Ekspozycje pozabilansowe
EAD po ograniczeniu ryzyka kredytowego i zastosowaniu współczynnika konwersji kredytowej
Średni PD wyrażone w % - dopuszczalny zakres (od 0% do 100%)
Liczba ekspozycji
Średni LGD wyrażone w %
Średni termin zapadalności
Oczekiwana strata kredytowa (ECL)
od 0,00 do <0,15%
1 089 251
28 453
1 102 925
0,01%
223
29,29%
28
61
od 0,15% do <0,25%
-
6
3
0,23%
1
15,00%
2
-
od 0,25% do <0,50%
6 468
19 439
11 637
0,47%
9
40,60%
1
4
od 0,5% do <0,75%
1 362
63 696
14 969
0,71%
14
45,63%
2
1
od 0,75% do <2,50%
234 284
220 443
339 141
1,73%
251
37,57%
24
552
od 2,50% do <10,00%
3 036 241
2 176 185
4 138 021
6,20%
831
33,72%
38
32 303
od 10,00% do <45,00%
906 418
374 171
1 052 578
11,67%
169
32,95%
103
18 504
koszyk 1
od 45,00% do <100,00%
-
-
-
0,00%
-
0,00%
-
-
od 0,00 do <0,15%
288 292
-
288 011
0,00%
5
24,35%
8
-
od 0,15% do <0,25%
577
-
575
0,19%
1
63,11%
33
-
od 0,25% do <0,50%
40 719
26 529
57 279
0,42%
5
29,22%
1
30
od 0,5% do <0,75%
10 734
7 736
18 147
0,72%
3
63,11%
1
37
od 0,75% do <2,50%
41 032
81 875
76 323
1,83%
21
33,44%
3
90
od 2,50% do <10,00%
522 943
230 445
632 509
5,81%
94
42,52%
9
7 773
od 10,00% do <45,00%
714 128
172 391
789 597
29,18%
101
35,26%
37
31 023
koszyk 2
od 45,00% do <100,00%
681 282
16 093
653 011
68,09%
132
37,29%
100
50 774
Roczne Sprawozdanie Finansowe BOŚ S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2024 r. w tys. zł.
48
Czas w defaulcie
EAD po ograniczeniu ryzyka kredytowego i zastosowaniu współczynnika konwersji kredytowej
Liczba ekspozycji
Średni LGD wyrażone w %
Oczekiwana strata kredytowa (ECL)
do 12 miesięcy
571 441
143
21,31%
122 898
od 13 do 24 miesięcy
79 213
45
33,57%
77 006
od 25 do 36 miesięcy
121 116
60
48,49%
138 114
od 37 do 48 miesięcy
37 997
29
39,45%
43 045
od 49 do 60 miesięcy
12 032
25
21,92%
11 336
od 61 do 84 miesięcy
20 776
47
48,29%
75 429
koszyk 3
powyżej 84 miesięcy
52 324
48
43,61%
88 803
do 12 miesięcy
68 648
14
18,42%
18 670
od 13 do 24 miesięcy
2 641
5
58,85%
20 211
od 25 do 36 miesięcy
5 236
1
45,91%
9 385
od 37 do 48 miesięcy
-
-
0,00%
-
od 49 do 60 miesięcy
4
2
98,22%
620
od 61 do 84 miesięcy
919
3
15,00%
2 564
POCI
powyżej 84 miesięcy
10 222
3
32,55%
31 050
Roczne Sprawozdanie Finansowe BOŚ S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2024 r. w tys. zł.
49
Homogeniczny portfel ekspozycji - Klienci indywidualni – HIPOTEKI za 2023 rok
Skala PD
Pierwotne ekspozycje bilansowe brutto
Ekspozycje pozabilansowe
EAD po ograniczeniu ryzyka kredytowego i zastosowaniu współczynnika konwersji kredytowej
Średni PD wyrażone
w % - dopuszczalny zakres
(od 0% do 100%)
Liczba ekspozycji
Średni LGD wyrażone
w %
Średni termin zapadalności
Oczekiwana strata kredytowa (ECL)
od 0,00 do <0,15%
65
-
64
0,12%
239
21,07%
112
-
od 0,15% do <0,25%
34
-
34
0,19%
11
20,03%
4
-
od 0,25% do <0,50%
142
-
141
0,35%
28
20,03%
6
-
od 0,5% do <0,75%
191
-
190
0,64%
24
20,03%
8
-
od 0,75% do <2,50%
1 325 437
1 673
1 322 694
1,03%
9 547
20,67%
165
2 711
od 2,50% do <10,00%
207 931
6 024
208 505
4,02%
1 091
21,01%
198
1 673
od 10,00% do <45,00%
22 202
-
21 788
14,47%
179
20,96%
165
614
koszyk 1
od 45,00% do <100,00%
-
-
-
0,00%
-
0,00%
-
-
od 0,00 do <0,15%
130
-
128
0,00%
40
26,14%
120
8
od 0,15% do <0,25%
-
-
-
0,00%
-
0,00%
-
-
od 0,25% do <0,50%
-
-
-
0,00%
-
0,00%
-
-
od 0,5% do <0,75%
7
-
7
0,65%
1
20,03%
10
-
od 0,75% do <2,50%
35
-
32
1,49%
3
20,03%
17
-
od 2,50% do <10,00%
1 854
-
1 799
8,21%
34
20,16%
68
16
od 10,00% do <45,00%
51 431
2 140
49 451
21,54%
330
21,28%
192
1 315
koszyk 2
od 45,00% do <100,00%
8 859
-
8 267
68,35%
70
20,80%
173
1 047
Roczne Sprawozdanie Finansowe BOŚ S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2024 r. w tys. zł.
50
Czas w defaulcie
EAD po ograniczeniu ryzyka kredytowego
i zastosowaniu współczynnika konwersji kredytowej
Liczba ekspozycji
Średni LGD wyrażone
w %
Oczekiwana strata kredytowa (ECL)
do 12 miesięcy
19 462
187
29,50%
5 822
od 13 do 24 miesięcy
36 576
221
36,09%
13 565
od 25 do 36 miesięcy
16 402
97
43,28%
7 349
od 37 do 48 miesięcy
6 920
31
67,15%
4 724
od 49 do 60 miesięcy
7 982
39
67,04%
5 695
od 61 do 84 miesięcy
18 655
71
54,88%
13 910
koszyk 3
powyżej 84 miesięcy
65 698
295
47,12%
53 618
do 12 miesięcy
-
-
0,00%
-
od 13 do 24 miesięcy
45
1
38,79%
17
od 25 do 36 miesięcy
-
-
0,00%
-
od 37 do 48 miesięcy
-
-
0,00%
-
od 49 do 60 miesięcy
-
-
0,00%
-
od 61 do 84 miesięcy
-
-
0,00%
-
POCI
powyżej 84 miesięcy
966
2
11,34%
461
Roczne Sprawozdanie Finansowe BOŚ S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2024 r. w tys. zł.
51
Homogeniczny portfel ekspozycji - Klienci indywidualni - POZOSTAŁE (BEZ HIPOTEK) za 2023 rok
Skala PD
Pierwotne ekspozycje bilansowe brutto
Ekspozycje pozabilansowe
EAD po ograniczeniu ryzyka kredytowego i zastosowaniu współczynnika konwersji kredytowej
Średni PD wyrażone w % - dopuszczalny zakres (od 0% do 100%)
Liczba ekspozycji
Średni LGD wyrażone w %
Średni termin zapadalności
Oczekiwana strata kredytowa (ECL)
od 0,00 do <0,15%
15 607
15 246
21 697
0,05%
2 963
47,29%
10
4
od 0,15% do <0,25%
1 244
1 936
1 984
0,18%
371
47,70%
3
1
od 0,25% do <0,50%
2 672
3 352
4 253
0,34%
1 053
47,31%
5
4
od 0,5% do <0,75%
2 962
6 486
5 104
0,64%
832
47,49%
7
9
od 0,75% do <2,50%
170 543
26 101
181 069
1,44%
12 150
41,52%
48
972
od 2,50% do <10,00%
194 848
29 524
206 269
4,81%
7 292
51,32%
53
4 553
od 10,00% do <45,00%
35 397
282
34 138
22,36%
820
53,14%
72
3 653
koszyk 1
od 45,00% do <100,00%
86
21
75
52,17%
6
47,29%
100
16
od 0,00 do <0,15%
209
684
471
0,06%
52
47,29%
52
-
od 0,15% do <0,25%
9
39
26
0,21%
10
47,29%
3
-
od 0,25% do <0,50%
48
43
51
0,30%
23
47,29%
5
-
od 0,5% do <0,75%
350
855
535
0,54%
31
47,01%
7
1
od 0,75% do <2,50%
225
1 318
668
1,83%
142
46,21%
10
1
od 2,50% do <10,00%
7 947
1 620
8 626
6,96%
481
45,50%
64
178
od 10,00% do <45,00%
7 863
82
6 865
23,04%
470
40,38%
80
513
koszyk 2
od 45,00% do <100,00%
7 777
46
7 205
67,43%
149
48,73%
62
1 761
Roczne Sprawozdanie Finansowe BOŚ S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2024 r. w tys. zł.
52
Czas w defaulcie
EAD po ograniczeniu ryzyka kredytowego i
zastosowaniu współczynnika konwersji kredytowej
Liczba ekspozycji
Średni LGD wyrażone w %
Oczekiwana strata kredytowa (ECL)
do 12 miesięcy
15 302
662
63,42%
9 809
od 13 do 24 miesięcy
23 140
1 012
70,21%
18 098
od 25 do 36 miesięcy
26 931
1 274
81,06%
23 187
od 37 do 48 miesięcy
29 784
683
59,53%
26 355
od 49 do 60 miesięcy
9 093
334
88,14%
8 117
od 61 do 84 miesięcy
11 160
287
74,36%
10 348
koszyk 3
powyżej 84 miesięcy
32 816
563
63,87%
28 245
do 12 miesięcy
-
-
0,00%
-
od 13 do 24 miesięcy
-
-
0,00%
-
od 25 do 36 miesięcy
-
-
0,00%
-
od 37 do 48 miesięcy
-
-
0,00%
-
od 49 do 60 miesięcy
-
-
0,00%
-
od 61 do 84 miesięcy
-
-
0,00%
-
POCI
Powyżej 84 miesięcy
67
1
100,00%
67
Roczne Sprawozdanie Finansowe BOŚ S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2024 r. w tys. zł.
53
Homogeniczny portfel ekspozycji - Klienci instytucjonalni za 2023 rok
Skala PD
Pierwotne ekspozycje bilansowe brutto
Ekspozycje pozabilansowe
EAD po ograniczeniu ryzyka kredytowego i zastosowaniu współczynnika konwersji kredytowej
Średni PD wyrażone w % - dopuszczalny zakres (od 0% do 100%)
Liczba ekspozycji
Średni LGD wyrażone w %
Średni termin zapadalności
Oczekiwana strata kredytowa (ECL)
od 0,00 do <0,15%
1 034
-
1 032
0,07%
32
24,35%
1
-
od 0,15% do <0,25%
2
40
22
0,22%
3
24,35%
1
-
od 0,25% do <0,50%
9 010
21 998
16 716
0,40%
33
24,35%
3
8
od 0,5% do <0,75%
616 265
154 107
659 107
0,73%
279
24,35%
38
420
od 0,75% do <2,50%
378 754
321 559
538 847
1,43%
188
24,35%
6
1 243
od 2,50% do <10,00%
4 075 713
2 367 308
5 218 240
6,23%
1 250
24,35%
41
59 089
od 10,00% do <45,00%
1 317 644
479 412
1 544 878
12,03%
183
24,35%
88
34 991
koszyk 1
od 45,00% do <100,00%
201 248
8 000
205 248
85,29%
16
24,35%
106
1 024
od 0,00 do <0,15%
-
-
-
0,00%
-
0,00%
-
-
od 0,15% do <0,25%
-
-
-
0,00%
-
0,00%
-
-
od 0,25% do <0,50%
709
1 297
930
0,42%
2
24,35%
1
1
od 0,5% do <0,75%
2 088
7 170
3 493
0,72%
6
24,35%
3
4
od 0,75% do <2,50%
53 173
35 982
74 634
1,75%
16
24,35%
2
232
od 2,50% do <10,00%
157 840
171 301
269 872
6,50%
55
24,35%
10
1 711
od 10,00% do <45,00%
519 062
124 662
566 196
24,68%
78
24,35%
30
14 934
koszyk 2
od 45,00% do <100,00%
784 274
24 144
780 586
74,50%
112
24,35%
83
56 770
Roczne Sprawozdanie Finansowe BOŚ S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2024 r. w tys. zł.
54
Czas w defaulcie
EAD po ograniczeniu ryzyka kredytowego i zastosowaniu współczynnika konwersji kredytowej
Liczba ekspozycji
Średni LGD wyrażone w %
Oczekiwana strata kredytowa (ECL)
do 12 miesięcy
245 790
132
38,60%
96 954
od 13 do 24 miesięcy
398 827
83
23,79%
142 413
od 25 do 36 miesięcy
116 451
53
33,68%
53 554
od 37 do 48 miesięcy
26 679
45
33,25%
13 667
od 49 do 60 miesięcy
27 197
57
36,91%
13 542
od 61 do 84 miesięcy
179 628
102
60,95%
135 113
koszyk 3
powyżej 84 miesięcy
115 757
87
27,64%
65 790
do 12 miesięcy
21 240
4
49,83%
10 583
od 13 do 24 miesięcy
20 944
1
48,99%
10 261
od 25 do 36 miesięcy
-
-
0,00%
-
od 37 do 48 miesięcy
1 246
4
98,34%
1 236
od 49 do 60 miesięcy
-
-
0,00%
-
od 61 do 84 miesięcy
45 046
3
52,74%
28 573
POCI
powyżej 84 miesięcy
-
-
0,00%
-
Roczne Sprawozdanie Finansowe BOŚ S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2024 r. w tys. zł.
55
Podział portfela należności od klientów Banku (wartość brutto) wg ratingów/scoringu, w podziale na segmenty klientów
Rating *
31-12-2024
31-12-2023
Należności od klientów instytucjonalnych
(1-3)
10 317
30 388
(4-5)
257 076
257 614
(6-7)
1 362 666
1 400 719
(8-9)
2 629 663
2 721 624
(10-11)
2 878 444
2 888 564
(12-13)
1 428 946
1 157 896
(14-16)
354 104
500 667
bez ratingu
4 244
361 164
Razem należności od klientów instytucjonalnych
8 925 460
9 318 636
Należności od klientów detalicznych
bez ratingu
2 090 403
2 380 239
Razem należności od klientów detalicznych
2 090 403
2 380 239
Razem
11 015 863
11 698 875
*\ Oceny są zgodne z wewnętrzną klasyfikacją Banku, gdzie ”1” oznacza najlepszą a ”16” najgorszą klasyfikację.
Klasy ratingowe są prezentowane według stanu na datę sprawozdawczą.
Opis ustanowionych zabezpieczeń na kredyty i pożyczki
Bank przyjmował na zabezpieczenie wierzytelności zabezpieczenia rzeczowe i osobiste. Zasady ustanawiania zabezpieczeń transakcji zakładają zabezpieczenie adekwatne do poziomu ryzyka generowanego przez transakcję.
Bank preferował zabezpieczenia kredytów:
1. które umożliwiały zmniejszenie tworzonych odpisów aktualizacyjnych,
2. łatwo zbywalne, dające możliwość osiągnięcia ceny pokrywającej wierzytelność Banku.
Przy wyborze formy zabezpieczenia Bank dokonuje weryfikacji podstawowych kryteriów decydujących o jego skuteczności, w tym:
1. zbywalności zabezpieczenia, tj. możliwości zbycia przedmiotu zabezpieczenia bez istotnego obniżenia jego ceny w czasie, które nie naraża Banku na zmianę wartości zabezpieczenia ze względu na właściwą danemu przedmiotowi fluktuację cen,
2. wartości możliwej do uzyskania podczas ewentualnego postępowania windykacyjnego, z uwzględnieniem ograniczeń prawnych, ekonomicznych oraz innych mogących wpływać na rzeczywistą możliwość zaspokojenia się Banku z przedmiotu zabezpieczenia,
3. dostępu i możliwości kontroli przedmiotu zabezpieczenia w okresie trwania ekspozycji.
Zasadą stosowaną w Banku było ustanowienie prawnego zabezpieczenia, o ile było ono wymagane przed uruchomieniem środków z udzielanego kredytu.
Bank korygował wartość zabezpieczenia stosując wskaźniki korekty ustalane indywidualnie dla poszczególnych rodzajów/przedmiotów zabezpieczenia. Wartość zabezpieczenia co do zasady podlegała monitorowaniu w całym okresie kredytowania.
W przypadku ekspozycji zabezpieczonych hipotecznie Bank stosował zalecenia Rekomendacji S w sprawie maksymalnych poziomów LTV i wymaganego wkładu własnego kredytów.
W procesie monitorowania wartości nieruchomości Bank stosował, między innymi, portfelową aktualizację wartości przy wykorzystaniu metod statystycznych.
Roczne Sprawozdanie Finansowe BOŚ S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2024 r. w tys. zł.
56
W przypadku zabezpieczenia na nieruchomości podstawą do określenia wartości przyjmowanego zabezpieczenia była wycena sporządzona przez osobę posiadającą niezbędne kwalifikacje i doświadczenie w zakresie oceny wartości nieruchomości. Bank weryfikował wartość z wyceny wykorzystując dane, między innymi, z Systemu Analiz i Monitorowania Rynku Obrotu Nieruchomościami (AMRON) i bazy Cenatorium Sp. z o.o. oraz bazy Evaluer sp. z o.o.
31-12-2024
Wartość bilansowa brutto / wartość godziwa należności
Zabezpieczenie hipoteczne
Zabezpieczenie gwarancyjne
Zabezpieczenie finansowe
Należności od Klientów wyceniane wg zamortyzowanego kosztu
11 015 831
11 422 143
2 219 778
77 865
Klient instytucjonalny
8 925 453
7 186 070
2 196 149
77 005
Klient detaliczny - kredyty mieszkaniowe
1 553 854
4 039 160
5 450
622
Klient detaliczny - kredyty pozostałe
536 524
196 913
18 179
238
Należności od Klientów wyceniane wg wartości godziwej przez wynik finansowy
32
2 107
-
-
Klient instytucjonalny
7
401
-
-
Klient detaliczny
25
1 706
-
-
Razem
11 015 863
11 424 250
2 219 778
77 865
31-12-2023
Wartość bilansowa brutto / wartość godziwa należności
Zabezpieczenie hipoteczne
Zabezpieczenie gwarancyjne
Zabezpieczenie finansowe
Należności od Klientów wyceniane wg zamortyzowanego kosztu
11 698 736
11 529 291
2 972 110
92 185
Klient instytucjonalny
9 318 606
7 003 782
2 946 946
91 697
Klient detaliczny - kredyty mieszkaniowe
1 804 172
4 285 423
2 105
168
Klient detaliczny - kredyty pozostałe
575 958
240 086
23 059
320
Należności od Klientów wyceniane wg wartości godziwej przez wynik finansowy
139
3 046
-
-
Klient instytucjonalny
30
267
-
-
Klient detaliczny
109
2 779
-
-
Razem
11 698 875
11 532 337
2 972 110
92 185
Roczne Sprawozdanie Finansowe BOŚ S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2024 r. w tys. zł.
57
9.1.4. Dłużne papiery wartościowe
Papiery wartościowe w podziale na ratingi przyznane ich emitentom
31-12-2024
Skarb Państwa
NBP
Banki
Finanse publiczne
Pozostałe instytucje finansowe
Korporacyjne
Razem
1
-
-
-
-
50 212
-
50 212
6
5 539 677
-
-
-
414 811
-
5 954 488
7
-
-
866 109
-
-
-
866 109
brak
-
3 398 371
-
251 732
-
131 731
3 781 834
Razem
5 539 677
3 398 371
866 109
251 732
465 023
131 731
10 652 643
31-12-2023
Skarb Państwa
NBP
Banki
Finanse publiczne
Pozostałe instytucje finansowe
Korporacyjne
Razem
1
-
-
-
-
50 069
-
50 069
6
4 349 151
-
-
-
-
-
4 349 151
7
-
-
866 705
-
-
-
866 705
brak
-
3 296 458
-
32 690
783 041
-
4 112 189
Razem
4 349 151
3 296 458
866 705
32 690
833 110
-
9 378 114
W tabelach prezentowana jest ujednolicona skala ratingowa zgodnie z poniższym zestawieniem. W przypadku, gdy emitent otrzymał rating od więcej niż jednej agencji, został zaprezentowany ten najwyższy.
W przypadku instrumentów finansowych, dla których brak jest aktywnego rynku nadawane ratingi wewnętrzne, wg kategorii:
5 bardzo dobra jakość kredytowa
6-7 dobra jakość kredytowa
8-9 zadowalająca jakość kredytowa
10-11 przeciętna i słaba jakość kredytowa
Klasy ryzyka dla emitentów instrumentów finansowych obsługiwanych przez Bank nadawane zgodnie z przyjętą w Banku metodyką oceny zdolności kredytowej.
Rating
wewnętrzny
Finanse publiczne
31-12-2024
Korporacyjne
31-12-2024
Finanse publiczne
31-12-2023
Korporacyjne
31-12-2023
5
953
-
-
-
6
65 808
-
1 911
-
7
113 171
91 059
19 076
-
8
71 800
-
6 205
-
10
-
-
5 498
-
11
-
40 672
-
-
Razem
251 732
131 731
32 690
-
Roczne Sprawozdanie Finansowe BOŚ S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2024 r. w tys. zł.
58
9.1.5. Struktura koncentracji zaangażowania w segmenty branżowe i geograficzne wraz z oceną ryzyka związanego z tym zaangażowaniem
Oceniając udziały branż w portfelu kredytowym Banku ukształtowane na 31 grudnia 2024 roku można stwierdzić znaczący udział branży „Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, parę wodną, gorącą wodę i powietrze do układów klimatyzacyjnych” 11,5% „Działalność związana z obsługą rynku nieruchomości” 10,8% oraz „Administracja publiczna i obrona narodowa, obowiązkowe zabezpieczenia społeczne” – 9,6%.
Zaangażowanie w poszczególne branże
Branża
Obciążenie ryzykiem kredytowym
31-12-2024 Udział %
w sumie ogółem
Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, parę wodną, gorącą wodę i powietrze do układów klimatyzacyjnych
1 268 150
11,5%
Działalność związana z obsługą rynku nieruchomości
1 187 786
10,8%
Administracja publiczna i obrona narodowa, obowiązkowe zabezpieczenia społeczne
1 055 560
9,6%
Handel hurtowy, z wyłączeniem handlu pojazdami samochodowymi
842 372
7,6%
Roboty budowlane związane ze wznoszeniem budynków
728 265
6,6%
Zakwaterowanie
358 614
3,3%
Działalność firm centralnych (head offices), doradztwo związane z zarządzaniem
278 984
2,5%
Finansowa działalność usługowa, z wyłączeniem ubezpieczeń i funduszów emerytalnych
232 177
2,1%
Produkcja artykułów spożywczych
208 477
1,9%
Telekomunikacja
185 781
1,7%
Produkcja metali
175 300
1,6%
Działalność sportowa, rozrywkowa i rekreacyjna
144 946
1,3%
Pozostała indywidualna działalność usługowa
140 809
1,3%
Wytwarzanie i przetwarzanie koksu i produktów rafinacji ropy naftowej
135 786
1,2%
Produkcja wyrobów z pozostałych mineralnych surowców niemetalicznych
135 243
1,2%
Magazynowanie i działalność usługowa wspomagająca transport
116 420
1,1%
Wynajem i dzierżawa
115 938
1,1%
Roboty budowlane specjalistyczne
113 479
1,0%
Pozostałe branże, w tym:
3 591 776
32,6%
klienci detaliczni
2 090 403
19,0%
Ogółem należności od klientów brutto
11 015 863
100,0%
Odpisy z tytułu utraty wartości
- 923 617
Złożone depozyty zabezpieczające
27 862
Pozostałe należności
3 419
Razem należności od klientów netto
10 123 527
Roczne Sprawozdanie Finansowe BOŚ S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2024 r. w tys. zł.
59
Branża
Obciążenie ryzykiem kredytowym
31-12-2023
Udział %
w sumie ogółem
Działalność związana z obsługą rynku nieruchomości
1 222 766
10,5%
Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, parę wodną, gorącą wodę i powietrze do układów klimatyzacyjnych
1 198 756
10,2%
Handel hurtowy, z wyłączeniem handlu pojazdami samochodowymi
1 132 149
9,7%
Administracja publiczna i obrona narodowa; obowiązkowe zabezpieczenia społeczne
775 566
6,6%
Roboty budowlane związane ze wznoszeniem budynków
731 306
6,3%
Zakwaterowanie
390 303
3,3%
Działalność firm centralnych (head offices), doradztwo związane z zarządzaniem
272 297
2,3%
Finansowa działalność usługowa, z wyłączeniem ubezpieczeń i funduszów emerytalnych
240 206
2,1%
Produkcja artykułów spożywczych
232 370
2,0%
Telekomunikacja
181 660
1,6%
Działalność sportowa, rozrywkowa i rekreacyjna
166 543
1,4%
Produkcja chemikaliów i wyrobów chemicznych
151 527
1,3%
Produkcja metalowych wyrobów gotowych, z wyłączeniem maszyn i urządzeń
146 637
1,3%
Produkcja wyrobów z pozostałych mineralnych surowców niemetalicznych
145 944
1,2%
Pozostała indywidualna działalność usługowa
142 812
1,2%
Wytwarzanie i przetwarzanie koksu i produktów rafinacji ropy naftowej
121 653
1,0%
Uprawy rolne, chów i hodowla zwierząt, łowiectwo, włączając działalność usługową
121 579
1,0%
Magazynowanie i działalność usługowa wspomagająca transport
118 723
1,0%
Pozostałe branże, w tym:
4 206 078
36,0%
klienci detaliczni
2 380 239
20,3%
Ogółem należności od klientów brutto
11 698 875
100,0%
Odpisy z tytułu utraty wartości
- 918 125